Artykuł

Kakao na wagę złota

02.04.2024

W 2023 i 2024 roku ceny kakao znacząco wzrosły, co wywarło wpływ na globalny rynek i co za tym idzie – na produkcję czekolady i słodyczy. Ten wzrost cen był wynikiem kilku kluczowych czynników, które miały wpływ na ograniczoną podaż i rosnące ceny kakao na świecie.

Wzrost cen kakao był bezpośrednio związany z niekorzystnymi warunkami produkcji w Afryce Zachodniej, która odpowiada za dwie trzecie światowych zbiorów kakao.

Przyczyny wzrostu cen kakao

Niekorzystne warunki pogodowe, choroby roślin oraz inne czynniki przyczyniły się do spadku dostaw kakao do portów, zwłaszcza na Wybrzeżu Kości Słoniowej, największym producencie kakao na świecie.

Niekorzystne zjawiska pogodowe, takie jak La Niña i El Niño, wpłynęły negatywnie na plantacje kakao, a choroby wirusowe dodatkowo obniżyły wydajność upraw​ (hEDGEpoint Global Markets)​. Na Wybrzeżu Kości Słoniowej nadmierne opady deszczu zrodziły ​​niepewność co do ilości dostępnego kakao. W sezonie 2022/23 kraj wyprodukował 2,14 mln ton kakao, co oznacza spadek o 2,7 proc. w porównaniu z 2,2 mln ton w poprzednim sezonie.

Również Harmattan, czyli pylny wiatr pasatowy znad Sahary, budzi uzasadnione obawy plantatorów. Powoduje on wysychanie młodych owoców kakaowca na starszych plantacjach Wybrzeża Kości Słoniowej, tym samym zwiększając prawdopodobieństwo niższych plonów w zachodniej części kraju.

Reakcje największych producentów kakao

Afryka Zachodnia, a w szczególności Wybrzeże Kości Słoniowej i Ghana, dominują w światowej produkcji kakao, generując ponad 60 proc. globalnych dostaw. Rządy tych krajów musiały zwiększyć wysokość gwarantowanych cen producentom, aby poprawić ich warunki życia i stawić czoła głęboko zakorzenionym problemom strukturalnym w łańcuchu dostaw kakao​ (UCL)​. Według portalu Abidjan Wybrzeże Kości Słoniowej, które jest największym producentem ziarna kakaowego na świecie, od wtorku podniesie jego cenę o połowę, tzn. z 1 tys. do 1,5 tys. franków CFA (z 1,65 do 2,47 USD) za kilogram.

Trzeci deficyt?

Wyzywaniem, przed którym stoi rynek kakao, jest fakt, iż przez dwa ostatnie sezony notowano deficyty, doprowadzając globalne zapasy do najniższego poziomu od sezonu 2015/2016. Międzynarodowa Organizacja Kakao podaje, że deficyt na światowym rynku kakao wyniósł 216 ton w sezonie 2021/22 i 99 ton w sezonie 2022/23. Bieżący sezon 2023/24, z uwagi na znaczący spadek produkcji w Afryce Zachodniej, może zaowocować trzecim dużym deficytem, który ma sięgnąć niemal 400 tys. ton – to z kolei sprowadzi zapasy do najniższych poziomów w ostatniej dekadzie.

Pojawią się również zwiększone obawy odnośnie do tego, jak decyzja ta wpłynie na sezon 2024/25. Regulator rynku kakao na Wybrzeżu Kości Słoniowej zatrzymał przedsprzedaż na sezon 2024/25, oczekując na potwierdzenie, jak przedstawiać się będą przyszłoroczne zbiory.

Wpływ na rynek czekolady i słodyczy

Wzrost cen kakao bezpośrednio wpłynął na koszty produkcji czekolady i słodyczy, co z kolei przełożyło się na wyższe ceny detaliczne tych produktów. W Europie ceny czekolady wzrosły o 13,3 proc. w pierwszej połowie 2023 roku, podczas gdy w Stanach Zjednoczonych wzrost ten osiągnął 20,7 proc.​ (hEDGEpoint Global Markets)​. Producenci czekolady i słodyczy mogą próbować przerzucić te koszty na konsumentów, co może negatywnie wpłynąć na sprzedaż, ponieważ czekolada nie jest produktem niezbędnym. Jeśli jednak konsumenci zaakceptują wzrost cen i będą kontynuować konsumpcję, firmy będą mogły zwiększyć zyski.

Źródła:

• ING Think – Astonishingly high cocoa prices set to continue as deficit concerns grow
• International Cocoa Organization – Cocoa Market Report for January 2024
• Abidjan.net – La Côte d’Ivoire va augmenter de moitié le prix de vente du cacao