Judaizm należy do grupy najbardziej znaczących religii świata. Według danych The Jewish Agency for Israel z 2021 roku największe skupiska ludności wyznania mojżeszowego znajdują się w Izraelu (6 930 mln), USA (6 mln) i Francji (446 tyś). Jedną z ważniejszych zasad judaizmu jest obowiązek spożywania produktów koszernych. W Izraelu certyfikowana żywność koszerna stanowi ok. 80% całego rynku.

Co jest koszerne, a co nie?

Termin koszer odnosi się do produktów przeznaczonych dla wyznawców judaizmu. W języku polskim słowo koszer funkcjonuje w formie przymiotnika koszerny. Termin koszerny oznacza, że dany produkt zgodnie z prawami religijnymi nadaje się do użytku, w tym przypadku do konsumpcji. Słowo pochodzi z języków jidysz i hebrajskiego. W jidysz koszer oznacza ‘rytualnie czysty’. Natomiast hebrajskie kaszer oznacza ‘właściwy, odpowiedni’.

Warto wiedzieć, że koszerność odnosi się do wszystkich produktów przetwarzanych. Oznacza to, że w przypadku świeżych produktów rolnych, jak np. warzywa i owoce nie ma szczególnych obostrzeń. Istnieją jednak wyjątki, jak na przykład grzyby lub kalafior, wobec których stosowane są pewne reguły. Żydowskie prawo bowiem reguluje zasady przechowywania, produkcji, przygotowania, a nawet serwowania jedzenia.

Różne rodzaje koszerności

Koszerne koszernemu nie jest równe. Judaizm, podobnie jak wiele innych religii, posiada wiele odłamów. Każdy z odłamów rządzi się nieco innymi prawami. Jedne odłamy są bardziej liberalne, inne mocno ortodoksyjne. Różnorodność w tym przypadku również wpływa na reguły uznawania certyfikacji.

O ile w przypadku liberalnych odłamów kwestia certyfikacji może być prostsza, o tyle dla przedstawicieli konserwatywnych nurtów te same certyfikaty mogą być pozbawione jakiejkolwiek wartości. W konsekwencji producent może odnotować straty. Np. w przypadku Izraela odbiorcy produktów niekoszernych stanowią jedynie ok. 20% rynku.

Produkty niekoszerne

Jak powszechnie wiadomo w judaizmie wieprzowina jest zakazana. Oznacza to również, że wszystkie produkty zawierające surowce pochodzenia wieprzowego, jak np. żelatyna, z całą pewnością nie uzyskają stosownych certyfikatów. Istnieje również lista produktów, dla których pozyskanie certyfikatów może się okazać trudne.

Zaliczamy do nich m.in.:

• produkty pochodzenia zwierzęcego,
• wszystkie produkty mleczne,
• przetworzone produkty spożywcze z dużą liczbą składników,
• wino.

O ile obecność wina na tej liście może dziwić, o tyle warto wiedzieć, że dla innych typów alkoholi, jak np. piwa lub większości rodzajów wódek certyfikat koszerności nie jest wymagany ponieważ w składzie tych alkoholi nie ma niekoszernych składników. Skomplikowany skład produktów, ze względu na dużą liczbę wykorzystywanych surowców, również może utrudnić certyfikację eksportowanego towaru. W przypadku produktów pochodzenia zwierzęcego istotne jest to, że niektóre gatunki ryb, podobnie jak owoce morza, są niekoszerne. Reguła ta jest stosowana szczególnie w przypadku ryb mięsożernych. Również słodycze zawierające mleko lub żelatynę mogą nie uzyskać stosownej akceptacji. O ile w przypadku produktów mlecznych certyfikat będzie trudny do zdobycia, o tyle w przypadku towarów zawierających żelatynę – niemożliwy.

Współpraca z rabinem importera to podstawa

Nim zaczniemy się starać o pozyskanie certyfikatu koszerności, warto nawiązać kontakty z potencjalnym importerem. Wówczas po konsultacjach uzyskamy pewność, że posiadany przez nas certyfikat będzie honorowany przez docelowych odbiorców. W przytoczonym już wcześniej Izraelu każdy potencjalny importer produktów koszernych posiada kontakty z rabinem.

W tym przypadku warto zaznaczyć, że nawet jeśli producent posiada już stosowne uprawnienia wystawione w ramach współpracy z jednym importerem i jego rabinem, to możliwe, że będzie musiał posiadać inny certyfikat w ramach współpracy z kolejnym.

To właśnie od relacji z importerem i jego rabinem zależy to, czy oferowane przez nas produkty będą dopuszczone do sprzedaży. Duchowny współpracujący z potencjalnym partnerem biznesowym jest odpowiedzialny za monitoring procesu produkcji. Co więcej, to właśnie on decyduje o tym, z których surowców możemy korzystać i które fabryki spełniają normy koszerności.

W związku z powyższym istotne jest, by w razie konieczności zmiany receptury lub źródła pozyskiwania surowca skonsultować się zarówno z importerem, jak i wyznaczonym przez niego rabinem.

Jak nawiązać kontakt z importerem?

Aby uniknąć niepotrzebnych, dodatkowych kosztów, warto wcześniej nawiązać kontakt z instytucją promującą eksport. Do takich organizacji należy między innymi Polska Agencja Inwestycji i Handlu (PAIH). Specjaliści z agencji, obecni zarówno w kraju, jak i za granicą, mogą pomóc w pozyskaniu stosownych kontaktów. Kontakt z PAIH można nawiązać poprzez wypełnienie Formularza Kontaktowego.

Kontakt:

Polska Agencja Inwestycji i Handlu S.A. (PAIH S.A.)

Chcesz się dowiedzieć więcej na temat produktów koszernych? Zapraszamy do rejestracji na PAIH Forum Biznesu, które odbędzie się już 5 października na Stadionie Narodowym w Warszawie.

Materiał przygotowany we współpracy z Zagranicznym Biurem Handlowym Izrael – Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu