Artykuł

Eksport żywności do Chin

03.10.2023

Chiny to najludniejszy kraj świata i jednocześnie druga największa gospodarka na świecie. W 2021 r. PKB tego kraju wyniosło 17,7 bln USD, a PKB per capita przekroczyło 12 551 USD. Chiny posiadają największe rezerwy walutowe spośród wszystkich innych państw oraz są największym eksporterem i drugim największym importerem na świecie. To wszystko sprawia, że wielu przedsiębiorców zainteresowanych jest rozpoczęciem eksportu do Chin, zwłaszcza eksportu żywności.

Dlaczego warto eksportować do Chin?

• Chiny to druga największa gospodarka świata,
• kraj o największej populacji na świecie,
• największy eksporter na świecie
• drugi największy importer na świecie,
• największy importer żywności na świecie,
• największy partner handlowy UE (2020),
• kraj posiadający największe rezerwy walutowe na świecie,
• drugi największy partner importowy Polski.

Zalety i bariery w wejściu na rynek chiński

Zalety

Bariery

Mocno rozwinięta infrastruktura

Niska rozpoznawalność Polski i polskich marek

Rozwinięte środowisko biznesowe

Konieczność rejestracji znaku towarowego, ochrona IP

Długoletnie doświadczenie wymiany handlowej z zagranicą

Rosnący koszt rozpoczęcia biznesu oraz promocji

Ogromna pula potencjalnych konsumentów

Konsument odmienny kulturowo – należy dostosować produkt

Duża liczba wykształconych, młodych talentów na rynku pracy

Odmienny język i kultura biznesu

Biurokracja, certyfikaty, licencje, koncesje i zezwolenia

Lokalne normy i przepisy

Arbitralność dyrektyw rządowych

Chiński firewall

Polski eksport żywności do Chin

Polski eksport żywności do Chin w 2021 r. osiągnął poziom ok. 250 mln USD, a jego głównym motorem napędowym były wyroby mleczne, których wartość wyniosła ponad 140,75 mln USD. Na drugim miejscu znalazły się zboża, mąka, skrobia, przetwory i produkty mleczne ze sprzedażą na poziomie 30,45 mln USD. Podium zamykały cukry i wyroby cukiernicze z wartością 14,73 mln USD.

Chiński rynek żywności

Analizując dostępne dane, produkty importowane, na które w Chinach jest największy popyt, to:

• produkty spożywcze (produkty mleczne, organiczne, zdrowa żywność, słodycze, przekąski, miody, oliwa z oliwek, świeże warzywa i owoce, owoce morza),
• napoje, w tym alkohole (soki owocowe, mleka, wina, piwa, koniak, whisky),
• suplementy diety,
• mleko w proszku,
• kosmetyki i produkty pielęgnacyjne (kremy nawilżające, maseczki nawilżające, produkty do makijażu),
• biżuteria,
• artykuły wyposażenia domowego.

W trakcie pandemii Covid-19 w Chinach wzrósł popyt na produkty spożywcze, zwłaszcza na produkty ekologiczne, organiczne. Chiński konsument się zmienił, zaczął bardziej dbać o swoje zdrowie i potrafi docenić zdrową żywność. Innym trendem jest boom na alkohole, który rozpoczął się na początku 2020 r. Wszelkie alkohole z Europy prężnie radzą sobie na rynku chińskim.

W pierwszych czterech miesiącach 2022 r. z powodu wojny na Ukrainie import olei i tłuszczów do Chin obniżył się o 45 proc. Co ciekawe, ze względów pandemicznych i zmiany stosunków konsumenta do produktów zagranicznych hitem w Chinach stało się wszystko, co jest związane ze zwierzętami domowymi (karmy, środki pielęgnacji). Inaczej sytuacja wyglądała w przypadku mięsa – jego import zmniejszył się z powodu ASF w roku 2021.

Pierwszy kwartał 2022 r. pokazał, że czeka nas duża potencjalna dywersyfikacja regionu. Przez wydarzenia związane z wojną na Ukrainie i obostrzenia (jak np. dekret zakazujący eksportu oleju palmowego w Indonezji) Chiny będą starały się nie tylko dywersyfikować lokalizacje, z których pobierają żywność, ale też opierać się na wzmożonej aktywności inwestycyjnej własnego rynku i własnych przedsiębiorców, aby zapewnić  ciągłość i ochronę swojego rynku i populacji.

Chińska gospodarka po pandemii Covid-19:

• 80% konsumentów planuje zakup produktów ubezpieczeniowych,
• 60% planuje kupować bardziej rozważnie,
• 36% jest gotowych płacić więcej za produkty lepszej jakości,
• 60% planuje przeznaczyć więcej środków na regularne badania,
• 75% chce zwiększyć wydatki na uprawianie sportu,
• 42% konsumentów chce oszczędzać,
• 41% chce zdywersyfikować źródła przychodu,
• 70% planuje kupować produkty ekologiczne,
• 75% planuje zdrowo się odżywiać,
• 55% planuje częściej kupować artykuły spożywcze online.

Chiński e-commerce

Tym, na co szczególnie warto zwrócić uwagę jest chiński rynek e-commerce. W 2021 r. jego wartość wyniosła ponad 2,7 bln USD, co stanowi 56,8% rynku światowego. Chiny są obecnie bardzo mocno związane z tym sektorem. Jego udział w sprzedaży detalicznej w zeszłym roku osiągnął poziom 52%, wyprzedzając znacznie takie kraje jak Korea Płd., Wielka Brytania, Dania, Norwegia czy USA.

Wiodący gracze na chińskim rynku e-commerce to obecnie Alibaba (64% udziałów) oraz JD.com, Jumei, Pinduduo i Suning.

W branży spożywczej głównymi kanałami sprzedaży online są Tmall (21%), JD (19%) oraz Taobao (16%).

Warto pamiętać o specyficznych cechach rynku chińskiego, gdy myślimy o rozpoczęciu tam sprzedaży. Są to przede wszystkim chińskie nawyki żywieniowe, które ściśle związane są z kulturą agrarną oraz opakowania zbiorcze i prezentowe, cieszące się niezwykłą popularnością.

Trendy e-commerce w Chinach:

• istotne znaczenie KOL oraz KOC –> KOL (Key Opinion Leader) to osoby, które mając kilkanaście/kilkadziesiąt milionów subskrybentów promują daną markę wśród swojej widowni; KOC (Key Opinion Consumer) to osoby, które kontaktują się z markami w celu przetestowania lub zrecenzowania interesujących ich produktów. Ich znaczenie jest w Chinach coraz większe, często wpływają na popularność danej marki;
• social commerce;
• crossborder e-commerce;
• live streaming;
• miasta niższego rzędu –> Chiny to nie tylko wielkie miasta, ale też miasta niższego rzędu, prowincjonalne (ok 1-2 mln mieszkańców). Zauważalny jest obecnie trend powrotów z wielkich ośrodków miejskich do miast rodzinnych;
• recommerce;
• zakupy zbiorowe.

Co decyduje o sukcesie w Chinach?

Można wyróżnić cztery wiążące czynniki, które decydują o odniesieniu sukcesu w Chinach:

1. Reputacja –> Nasza marka powinna być rozpoznawalna. Aby to osiągnąć, powinna stać za nią ciekawa historia, która przyciągnie konsumentów.
2. Adaptacja –> Warto adaptować produkt do konsumenta chińskiego (np. warto pamiętać o opakowaniach zbiorczych).
3. Relacje –> Robiąc biznes w Chinach, należy pamiętać o pielęgnowaniu relacji z partnerem chińskim. Warto mieć na uwadze, że obecnie prowadzenie biznesu w Chinach mocno się zmienia, nie jest to proces jednostronny. Coraz rzadziej zdarza się, aby importer czy dystrybutor wykładał pieniądze, żeby promować naszą markę. Znacznie częściej zdarza się, że chińscy importerzy chcą współpracować z producentem w taki sposób, aby on także wykładał własne środki na promocję marki, czyniąc tę współpracę bardziej długoterminową.
4. Media społecznościowe –> Pełnią coraz ważniejszą rolę w Chinach, warto być na nich obecnym.

Warto podkreślić, że głównym czynnikiem, przez który istnieje duże zapotrzebowanie na produkty zagraniczne, jest zamożna i prężnie rozwijająca się wyższa klasa średnia. Chińczyków coraz częściej stać na zakup produktów premium, produktów europejskich. Są skłonni wydać więcej na towary lepszej jakości. Główne oczekiwania chińskich konsumentów wobec importowanych produktów to:

• markowy produkt,
• wyjątkowe doznania,
• najlepsze produkty światowej klasy,
• czerpanie z tradycji marki,
• nowości,
• bogaty wybór,
• wyśmienita jakość,
• gwarancja oryginalności produktu,
• zestawy upominkowe,
• rzeczywiste działania,
• piękne opakowanie,
• dostępność online.

Źródło: Webinarium PAIH „Eksport żywności do Chin” z 12.05.2022