Artykuł

Podwyżka VAT w Finlandii

10.09.2024

1 września 2024 r. Finlandia wprowadziła podwyżkę stawki podstawowej VAT, podnosząc ją o 1,5 proc. (z 24 do 25,5 proc.). Ta zmiana stawia Finlandię na drugim miejscu w Unii Europejskiej pod względem wysokości podatku, zaraz po Węgrzech, gdzie podatek ten wynosi 27 proc.

Decyzja ta jest częścią szerszego planu oszczędnościowego, który ma na celu uzyskanie dodatkowego miliarda euro do budżetu państwa. Wiąże się to także spełnienie wymogów związanych z członkostwem w strefie euro, zwłaszcza limitu deficytu budżetowego, który nie może przekroczyć 3 proc. PKB.

Wzrost stawki VAT dotyczy nie tylko stawki podstawowej, zaplanowano również zmiany w stawkach obniżonych. Chociaż obecne stawki 10 i 14 proc. pozostaną bez zmian do końca 2024 roku, to w 2025 roku nastąpią zmiany w klasyfikacji produktów i usług, które podlegają obniżonym stawkom.

Od 1 stycznia 2025 r. z 10 na 14 proc. podniesione zostaną stawki na:

• książki,
• usługi hotelowe,
• transport publiczny,
• farmaceutyki,
• bilety na wydarzenia kulturalne i sportowe,
• bilety do kina,
• tantiemy za działalność telewizyjną i publiczną radiową.

Od 1 stycznia 2025 r. z 24 na 14 proc. obniżone zostaną stawki na:

• tampony,
• pieluchy.

Z kolei 1 czerwca 2025 r. podniesiony zostanie VAT na słodycze i czekoladę z 14 proc. go 25,5 proc.

Powody podwyżki i kontekst gospodarczy

Podwyżka VAT stanowi część fińskiego budżetu na 2025 rok, który został ogłoszony już w kwietniu 2024 roku. Działania te są odpowiedzią na trudności finansowe Finlandii, której dług publiczny w relacji do PKB podwoił się względem 2008 roku.

Warto zauważyć, że Finlandia nie jest jedynym krajem, który podjął działania mające na celu zwiększenie wpływów z podatku VAT. W przeszłości podobne kroki podejmowały inne europejskie kraje, takie jak Wielka Brytania, Polska, Hiszpania czy Grecja, które wprowadziły podwyżki VAT w odpowiedzi na trudności gospodarcze.

W Finlandii ostatnia podwyżka VAT z 23 na 24 proc. miała miejsce w 2013 r.

Zasady składania deklaracji VAT po zmianach

Zmiana stawki VAT ma również wpływ na proces składania deklaracji podatkowych. Podatnicy rozliczający VAT miesięcznie będą musieli od września 2024 roku składać deklaracje z uwzględnieniem nowej stawki 25,5 proc. W przypadku podatników rozliczających się kwartalnie, nowa stawka wejdzie w życie w trakcie trzeciego kwartału 2024 roku, co będzie wymagało specjalnego oznaczenia na formularzach podatkowych.

Osoby składające deklaracje roczne będą musiały uwzględnić nową stawkę w formularzach dotyczących sprzedaży za cały rok 2024, nawet jeśli przez większą część roku obowiązywała poprzednia stawka 24 proc.

Podwyżka VAT w Finlandii jest jednym z narzędzi, które mają na celu ustabilizowanie finansów publicznych. Zmiany te mogą jednak wpłynąć na konkurencyjność cenową, zarówno dla lokalnych konsumentów, jak i zagranicznych dostawców.

Źródło: Podatki.gov.pl, Ministry of Finance of Finland