Czy rynki Ameryki Łacińskiej są do siebie podobne?

Podczas rozmów z przedsiębiorcami (i nie tylko) zauważyłem, że bardzo często uważa się Amerykę Łacińską za region jednolity i nie dostrzega się różnic pomiędzy krajami. Kiedyś również miałem podobny obraz Ameryki Łacińskiej. Jeden język hiszpański (z wyjątkiem portugalskojęzycznej Brazylii), podobna historia, konkwista, mylenie, gdzie mieszkali Inkowie, gdzie Aztekowie, gdzie konkwistą dowodził Cortez, gdzie Pizarro, wszędzie zamachy stanu, junty itd.

Gdy zacząłem zajmować się zawodowo tym regionem świata, zrozumiałem, że nie ma nic bardziej mylnego od traktowania wszystkich państw latynoamerykańskich jako jednolitego regionu. Ameryka Łacińska to nie jeden kraj. To państwa znacząco różniące się między sobą pod względem poziomu gospodarczego, struktury społecznej, kultury biznesowej, poziomu przestępczości i korupcji.

Ekonomiczne kontrasty regionu

Kilka przykładów. Wg Banku Światowego PKB na 1 mieszkańca w Urugwaju wynosiło 23,0 tys. USD i w Panamie 19,1 tys. USD, podczas gdy w Boliwii 4,0 tys. USD czy Hondurasie 3,4 tys. USD.

Wg danych Transparency International w 2024 r. korupcja w Urugwaju była niższa niż w Niemczech, Kanadzie, Hong Kongu, Japonii, Wlk. Brytanii, USA, Korei Płd. I szeregu państw UE. Poziom korupcji w Chile jest na poziomie Francji i USA, a Kostaryki niższy niż w Polsce. A z drugiej strony mamy takie kraje jak Paragwaj, Honduras, Nikaragua czy Wenezuela, które zajmują końcówkę tabeli państw pod względem poziomu korupcji.

Struktura społeczna też różni państwa tego regionu. Np. o ile w Boliwii, Paragwaju czy Peru dużą część populacji zajmuje ludność rdzenna, to np. w Urugwaju nie ma jej w ogóle. Często kojarzona z Ameryką Łacińską sławetna „mañana” jest oczywiście spotykana, ale raczej w państwach leżących bliżej Morza Karaibskiego, natomiast prawie nigdy w takich państwach jak Chile, Argentyna czy Urugwaj.    

Niebezpieczne uogólnienia  

Traktowanie tych państw jako monolit ma szereg negatywnych konsekwencji i to głównie dla przedsiębiorców. Niestety spotkałem się kilkakrotnie z sytuacją, gdy problemy z kontrahentem z jednego państwa latynoamerykańskiego przedsiębiorca uogólniał na cały region. Bo przecież co za różnica… Ale popatrzmy na to z drugiej strony. Gdyby latynoamerykański przedsiębiorca miał problemy z kontrahentem z jednego państw Europy Środkowo-Wschodniej i uznałby, że nie ma sensu współpracować z reszta rynków z naszej części Europy, stwierdzilibyśmy, że to nieracjonalne. I w druga stronę też nie ma to żadnego sensu.

Jak wykorzystać potencjał regionu?

Ameryka Łacińska to region o bardzo dużym potencjale i oferujący duże możliwości przedsiębiorcom różnych branż. Ale warunkiem koniecznym jest pozbycie się bariery psychologicznej, stereotypów, uzmysłowienie sobie faktu, że nie jest to monolit i mimo problemów z konkretnym kontrahentem warto dalej badać pozostałe rynki latynoamerykańskie i szukać możliwości współpracy handlowej i inwestycyjnej. Warto także korzystać ze sprawdzonych źródeł informacji oraz instrumentów wsparcia oferowanych przez administrację publiczną i organizacje międzynarodowe.    

Autor: Dariusz Latoszek, Departament Handlu i Współpracy Międzynarodowej, MRiT