Puch i pierze „Made in Poland”

Zimowa aura, mróz i śnieg kojarzą się, zwłaszcza wieczorową porą – z kubkiem gorącej, aromatycznej herbaty i ciepłą kołderką. A nie wszyscy wiedzą, że puch, pierze i kołdry puchowe, są bardzo cenionym na świecie, polskim hitem eksportowym.

Krótka historia polskiego pierzarstwa

Uważa się, że gęś udomowiona została jakieś 3-4 tysiące lat temu. Hodowle przyzagrodowe gęsi i kaczek w Polsce, były opisywane już w X wieku, a pierze z tego ptactwa,  wykorzystywane do celów dekoracyjnych, piśmienniczych, pióropuszy, ale przede wszystkim jako wypełnienie ciepłych okryć i poduch. Zimy były tak mroźne, że Morze Bałtyckie bywało, że skute lodem. W XVII wieku okrycia wypełnione pierzem gościły na królewskim dworze w Warszawie. W źródłach z XVIII-XIX wieku można znaleźć zapiski o gromadzeniu cennych piór na kołdry na polskiej wsi, o pierwszych prymitywnych urządzeniach do czyszczenia pierza i o rzemieślnikach specjalizujących się w produkcji kołder zwanych pierzynami.

Rozwój polskiego pierzarstwa

Polskie pierzarstwo z opóźnieniem, w stosunku do Europy Zachodniej, dopiero po II wojnie światowej zaczęło inwestować w maszyny takie jak sortownie, pralnie czy szarpaki. Surowiec pozyskiwało się z małych, bardzo rozdrobnionych gospodarstw prowadzących hodowle na mikro skalę, a skupem pierza zajmowali się handlarze – pośrednicy zwani „pierzakami”.

Dopiero po upadku komunizmu nastąpił prawdziwie dynamiczny okres rozwoju polskiego pierzarstwa. Zmodernizowano zakłady już istniejące i powstały nowe. Wyposażono je w wiele nowoczesnych maszyn, sortowni czy pralni. Zainwestowano w urządzenia uszlachetniające i ujednolicające pierze. Polska produkcja obecnie oferuje puch prany, śnieżnobiały i gotowy do napełnienia.

Jaki puch i pierze są najlepsze

Na skalę przemysłową nie wykorzystuje się teraz pierza pochodzącego z drobiu grzebiącego. Polska produkcja opiera się głównie na dwóch gatunkach :

–  pierze i puch z gęsi Białej Kołudzkiej, odmiany wykrzyżowanej i dokarmianej owsem, który jest cennym źródłem mikroelementów;

– pierze i puch z polskiej białej kaczki Pekin, z której ilość surowca w ostatnich piętnastu latach zwiększyła się aż 10 razy.

Jednym z wyznaczników jakości pierza jest jego sprężystość mierzona  CUIN ( z ang. cuin inches, czyli cali sześciennych), mówiąca o wyporności puchu. Im wyższa jego wyporność tym wyższa jakość . Polska biała gęś ma 700 CUIN w klasie A1.

Największe hodowle znajdują się w rejonach najmniej zurbanizowanych, czystych, ekologicznych np. na Kujawach, w Wielkopolsce, Mazurach i na Pomorzu. Polscy producenci są bardzo dobrze zorganizowani, zarówno w hodowli kontraktowej, uboju ptactwa wodnego, oraz skupu i przetwórstwa pierza. Spełniają wszystkie międzynarodowe standardy,  identyfikowalność i certyfikację, oferując swoim odbiorcom  doskonale śnieżnobiałe pierze i gęsi puch. Produkty są pozbawione bakterii, przykrego zapachu i alergenów.

Eksport polskiego pierza i puchu

Od lat cieszy się powodzeniem wśród zagranicznych kontrahentów na dość równym poziomie około 65-67 mln USD rocznie. Bardzo udanym rokiem był 2022, w którym polska branża pierzarska zwiększyła eksport o ponad 15% , osiągając wartość 79,02 mln USD.

Największymi odbiorcami polskiego pierza i puchu były: Niemcy (27,01 mln USD), Hiszpania (10,03 mln USD), Włochy (9,56 mln USD) i Japonia (8,56 mln USD).

W miesiącach styczeń-październik 2023 eksport wyniósł 62,2 mln USD. Największą dynamikę wzrostu importu polskiego pierza i puchu zanotowały Chiny (10,37 mln USD), które rok wcześniej kupiły go od naszych krajowych producentów za kwotę 1,65 mln USD.

Eksport polskich pierzastych kołder i poduszek

Rok 2021 był najlepszy dla polskiego sektora pierzastych kołder i poduszek. Wyeksportowaliśmy tych produktów za kwotę prawie 167,260 mln PLN. Największymi odbiorcami polskich produktów byli Niemcy (67,59 mln), Francja ( 12,56 mln) oraz Czechy (10,1 mln).

Polskie kołdry są mocno poszukiwanym towarem na zagranicznych rynkach. Charakteryzują się najlepszymi parametrami. A te najlepsze to wypełnienie składające się z co najmniej 90 % puchu polskiej gęsi białej i lęgowej, klasy A1. Taka mieszanka pozwala osiągnąć bardzo niską wagę. Dla przykładu  kołdra 200/200 cm waży tylko około 1,2 kilograma. Polscy ich producenci, dbając o komfort snu, zapewniają najwyższe, nowoczesne standardy jakościowe, wypełniając kołdry i poduszki pierzem bezpiecznym dla alergików i najbardziej wymagających klientów.

Źródło: GUS fepp