Eksport | Import | Inwestycje

Trade.gov.pl

Strona główna > Wiedza > Współpraca z sektorem publicznym w Szwecji
Artykuł

Współpraca z sektorem publicznym w Szwecji

Myśląc o eksporcie, często intuicyjnie nastawiamy się na klientów z sektora prywatnego. Takie podejście jest oczywiście zrozumiałe i stanowi naturalną ścieżkę ekspansji zagranicznej wielu polskich firm. Jednak nie powinniśmy zapominać również o możliwościach, jakie stwarza dla nas współpraca z sektorem publicznym przy realizacji przetargów na rynkach zagranicznych, na przykład w kraju takim jak Szwecja.

Flaga Szwecji powiwewająca na tle budynku

Współpraca z sektorem publicznym w Szwecji obejmuje m.in. zakupy towarów i usług przez zamawiających publicznych w celu realizacji zadań i zapewnienia dobrze funkcjonujących usług społecznych.

Chociaż sektor publiczny w dużej części, bo aż w ok. 40 proc., koncentruje się na współpracy z firmami budowlanymi i pokrewnymi, takimi jak montaż instalacji i wyposażenie wnętrz, to należy pamiętać, że również wiele przedsiębiorstw z innych branż może zyskać na współpracy z klientami sektora publicznego. Są to m.in. branża spożywcza, meblarska, IT, medyczna, transportowa, usługowa, biurowa, architektoniczna, bezpieczeństwa i konsultingowa. Sektor publiczny, co warto podkreślić, stwarza możliwości realizacji zadań ze stabilnymi finansowo klientami publicznymi, często na bazie wieloletnich umów ramowych określających warunki współpracy.

Zasady, procedury i etapy współpracy z sektorem publicznym w Szwecji

Podejmując wyzwanie ubiegania się o zamówienia publiczne, ważne jest, aby być świadomym zasad i procedur na wszystkich etapach w całym procesie współpracy z partnerami publicznymi. Istotne jest również praktyczne przygotowanie do takiej współpracy, aby ten proces przebiegał sprawnie, był korzystny dla obu stron oraz zapewniał odpowiedzialne i zgodne z prawem wykorzystanie środków finansowych.

Szwedzkie zakupy publiczne warte są setki miliardów SEK. Co roku dokonuje się zamówień publicznych, angażując istotne środki finansowe pochodzące z budżetu państwa lub budżetów lokalnych. W ostatnich latach były to wartości oscylujące w granicach ok. 700-900 mld SEK (ok. 300-350 mld PLN), co odpowiadało ok. 18 proc. szwedzkiego PKB.

Przepisy regulujące zamówienia publiczne w Szwecji, tak jak i w innych krajach UE, muszą zapewniać przedsiębiorstwom z całego obszaru Unii możliwość udziału na równych, niezależnych od kraju pochodzenia warunkach, tak aby na rynku przetargów publicznych panowała zdrowa konkurencja.

Podstawowymi dokumentami regulującymi system zamówień publicznych w Szwecji są:

  • Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/EU z 26 lutego 2014 r.,
  • Lag (2016:1145) om offentlig upphandling –  ustawa o zamówieniach publicznych,
  • Lag (2016:1146) om upphandling inom försörjningssektorerna – ustawa o zamówieniach publicznych w sektorze usług,
  • Lag (2011:1029) om upphandling på försvars – och säkerhetsområdet – ustawa o zamówieniach publicznych w sektorze obronnym i bezpieczeństwa,
  • Lagen om upphandlings av koncessioner (LOK) – ustawa o zamówieniach na koncesje.

Procedury, które można zawsze zastosować w przypadku zamówień powyżej progów unijnych to:

  • tryb otwarty,
  • tryb selektywny.

Procedury, które można zastosować pod pewnymi warunkami to:

  • tryb negocjacyjny z uprzednim ogłoszeniem,
  • dialog konkurencyjny,
  • tryb negocjacyjny bez uprzedniego ogłoszenia,
  • utworzenie partnerstwa innowacyjnego.

Przetarg publiczny to znacznie więcej niż samo zamówienie

Począwszy od przygotowania, pozyskania, a kończąc na realizacji i ewentualnej kontynuacji zamówienia, proces ten powinien być starannie przemyślany i przeanalizowany, aby osiągnąć założone cele.

Jednostki zamawiające powinny zachować obiektywizm oraz wybierać dostawcę w sposób rzeczowy i racjonalny w zależności od tego, co jest kupowane. Firmy ubiegające się o zamówienia powinny być świadome praw i obowiązków związanych z przetargami publicznymi.

Przepisy regulujące zamówienia publiczne opierają się na pięciu podstawowych zasadach, które mają swoje podstawy w prawie UE. Przepisy prawa zamówień publicznych należy zawsze interpretować z uwzględnieniem tych zasad.

Te zasady to:

  • niedyskryminacja,
  • równe traktowanie,
  • proporcjonalność,
  • otwartość,
  • wzajemne uznawanie.

Istotnym aspektem jest również realizacja celów zrównoważonego i innowacyjnego rozwoju poprzez odpowiednie zapisy dotyczące zakupów towarów i usług uwzględniające te cele.

Przepisy dotyczące zamówień publicznych stwarzają ogromne możliwości, a w niektórych przypadkach również obowiązki, w zakresie ustalania wymagań zrównoważonego rozwoju  środowiskowego, społecznego i ekonomicznego. W Szwecji podmioty publiczne, takie jak władze państwowe, gminy i regiony odpowiadają za znaczną część zakupów w kraju i dzięki temu mają istotne możliwości wpływania na rynek. Dzięki strategicznym zadaniom zakupowym na rzecz zrównoważonych zamówień sektor publiczny wraz z biznesem prywatnym może przyczynić się do zrównoważonego rozwoju i osiągnięcia celów Agendy 2030. Szwedzka narodowa strategia zamówień publicznych podkreśla znaczenie holistycznego podejścia, perspektywy cyklu życia i względów zrównoważonego rozwoju na różnych etapach zamówień publicznych.

Praktyczne aspekty i pierwsze doświadczenia polskich firm w szwedzkich zamówieniach publicznych

Na stronach szwedzkiego urzędu ds. konkurencji znajduje się lista szwedzkich portali przetargowych, na których publikowane są ogłaszane przez sektor publiczny przetargi we wszystkich regionach i kategoriach. Szwedzkie przetargi publiczne, tak jak i inne w Unii Europejskiej, powyżej progu publikowane są również na  unijnej stronie Tenders Electronic Daily.

Od wielu lat polskie firmy uczestniczą w projektach realizowanych dla sektora publicznego w Szwecji. W szczególności są to polskie przedsiębiorstwa budowlane realizujące prace w charakterze podwykonawcy dla lokalnych szwedzkich firm.

Natomiast w ostatnich kilku latach można też znaleźć coraz więcej przykładów polskich przedsiębiorstw budowlanych, które podjęły się realizacji projektów dla szwedzkich spółek komunalnych również w charakterze generalnego wykonawcy.

Przykładem takiego projektu był 5-kondygnacyjny budynek na 36 mieszkań w technologii prefabrykacji drewnianej Brf Krokus dla Göteborg Egnahemsbolaget  zrealizowany kilka lat temu przez jedną z największych polskich firm budowlanych notowanych na GPW – Unibep S.A.

5-kondygnacyjny budynek na 36 mieszkań w technologii prefabrykacji drewnianej
foto: Michał Urbankowski

Podsumowanie

  • Przetargi publiczne, z ok. 18-procentowym udziałem w relacji do PKB, są istotną częścią szwedzkiej gospodarki.
  • Podstawowe zasady i reguły dotyczące udziału w szwedzkich przetargach publicznych są oparte na dyrektywie Parlamentu Europejskiego z 2014 r., co oznacza, że wszystkie firmy zarejestrowane na terytorium UE mogą w nich uczestniczyć na takich samych warunkach.
  • LOU – Lag om offentlig upphandling to najważniejsza szwedzka ustawa regulująca podstawowe procesy i zasady przeprowadzania przetargów publicznych w Szwecji.
  • Polskie firmy z różnych branż mogą korzystać z ogólnodostępnych portali przetargowych, rejestrować się i składać oferty w postępowaniach przetargowych. Postępując zgodnie ze szwedzką ustawą LOU, procedurami przetargowymi i zasadami rynkowymi mogą pozyskiwać ciekawe zamówienia z możliwością długotrwałej współpracy z zamawiającymi publicznym na rynku szwedzkim.
  • By odnieść sukces na rynku szwedzkim, warto zadbać o bezpośredni kontakt z zamawiającymi, aktywny dialog, analizę dokumentacji, solidne, a także merytoryczne przygotowanie do udziału w procesach przetargowych.
  • Przykłady polskich firm, które w ostatnim czasie realizowały projekty dla szwedzkich zamawiających publicznych pokazują, że również przedsiębiorstwa z Polski mogą odnieść sukces w tym segmencie rynku.

Więcej informacji znajduje się w przewodniku „Współpraca z sektorem publicznym w Szwecji” opublikowanym na stronie PAIH.

Autor: Michał Urbankowski, Kluczowy Ekspert, Departament Wsparcia Eksportu, PAIH

Polska Agencja Inwestycji i Handlu S.A. (PAIH)

ul. Krucza 50, 00-025 Warszawa
  • Wszystko
  • Aktualności (6)
  • Wiedza (2)
  • Kalendarz (28)
  • Centrum Wsparcia (1)
Wyszukiwanie zaawansowane

Portal Promocji Eksportu używa plików cookies, aby ułatwić użytkownikom korzystanie z serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci Twojego komputera lub innego urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zmienić ustawienia przeglądarki tak, aby zablokować zapisywanie plików cookies. Więcej informacji znajdziesz w Polityce Prywatności i Regulaminie.