Węgierski rynek z ograniczeniami marż

Na rynku węgierskim obowiązują przepisy ograniczające marże sieci handlowych w wybranych kategoriach produktów. Zmiany obejmują zarówno sektor spożywczy, jak i drogeryjny. Wprowadzone rozwiązania mają na celu przeciwdziałanie wzrostowi cen i wpływają na warunki funkcjonowania podmiotów zagranicznych.

Regulacje dla sektora spożywczego

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, sieci handlowe osiągające roczne przychody przekraczające 1 mld HUF (ok. 11 mln PLN) są zobowiązane do stosowania maksymalnej marży handlowej w wysokości do 10 proc. lub do utrzymania poziomu marży nieprzekraczającego średniej ze stycznia 2025 r. – w zależności od tego, która wartość jest niższa.

Regulacja dotyczy kilkudziesięciu podstawowych produktów spożywczych, w tym:

• mleka (UHT i ESL), jogurtów i twarogu,
• sera Trappista (najpopularniejszego sera żółtego na Węgrzech),
• masła, oleju słonecznikowego i rzepakowego,
• mięsa drobiowego i wieprzowego,
• cukru, mąki, ryżu, ziemniaków, jaj i pieczywa.

Za naruszenie limitów marż przewidziano sankcje finansowe. W zależności od skali uchybień, możliwe jest nałożenie grzywny w wysokości do 5 milionów HUF (ok. 55 tys. PLN) za każdą kategorię produktów. Kary te mogą być nakładane wielokrotnie, a w określonych przypadkach przepisy dopuszczają również czasowe zamknięcie punktu sprzedaży.

Władze węgierskie sygnalizują, że w przypadku obchodzenia przepisów, możliwe będzie rozszerzenie regulacji na kolejne grupy towarów.

Regulacje dla sektora drogeryjnego

Ograniczenia obowiązują także w przypadku sprzedaży kosmetyków i artykułów higienicznych. Dotyczą firm sklasyfikowanych jako TEÁOR 47.75 (sprzedaż detaliczna perfum, kosmetyków i przyborów toaletowych), których roczny obrót w 2023 r. przekroczył 1 mld HUF (ok. 11 mln PLN).

Obowiązuje tam maksymalna marża do 15 proc., przy czym nie może ona przekraczać poziomu ze stycznia 2025 r.

Dodatkowe wymogi obejmują:

• utrzymanie udziału marek własnych (private label) na poziomie nie wyższym niż w I kwartale 2025 r.,
• zapewnienie dostępności produktów zgodnie ze średnią dzienną sprzedaży z 2024 r.

W przypadku naruszenia przepisów mogą zostać nałożone grzywny w wysokości od 500 tysięcy do 2 milionów HUF (czyli od ok. 5,5 tys. do 22 tys. PLN). Przedsiębiorcy muszą się również liczyć z możliwością wprowadzenia zakazu sprzedaży określonych towarów, a w sytuacjach skrajnych – z czasowym zamknięciem placówki.

Kontekst gospodarczy

Wprowadzenie regulacji jest reakcją na wzrost cen podstawowych dóbr konsumpcyjnych. Według danych Központi Statisztikai Hivatal (KSH), czyli węgierskiego urzędu statystycznego:

• inflacja CPI w czerwcu 2025 wyniosła 5,5 proc. r/r,
• ceny żywności wzrosły średnio o 6,9 proc. r/r,
• ceny produktów higienicznych i drogeryjnych wzrosły o 7,6 proc. r/r.

Dla porównania: inflacja bazowa w 2024 r. kształtowała się na poziomie ok. 9-10 proc., a w szczytowym momencie 2023 r. przekraczała 20 proc.

Według analiz rynkowych, ograniczenie marż detalicznych może przyczynić się do ograniczenia inflacji o 1-2 pkt proc., przy założeniu pełnego przestrzegania przepisów i braku efektów przenoszenia kosztów na inne grupy towarów.

Choć regulacje mają charakter czasowy (do 31 sierpnia 2025 r.), z wypowiedzi przedstawicieli administracji wynika, że ich obowiązywanie może zostać przedłużone w przypadku potrzeby dalszej stabilizacji cen.

Wpływ na polskie firmy

Chociaż przepisy ograniczające marże dotyczą bezpośrednio węgierskich sieci handlowych, ich skutki odczuwają także producenci i dostawcy, w tym polskie firmy eksportujące żywność oraz produkty kosmetyczne na rynek węgierski. Detaliści, którzy mają ustawowo ograniczoną możliwość ustalania cen końcowych, starają się utrzymać rentowność poprzez obniżanie kosztów zakupu, co może skutkować presją cenową wobec dostawców zagranicznych.

W praktyce oznacza to konieczność dostosowania poziomów cenowych tak, aby produkty mogły być oferowane w granicach wyznaczonych przepisami. W przeciwnym razie węgierscy partnerzy handlowi mogą ograniczyć zamówienia, zmniejszyć udział produktu w asortymencie lub poszukiwać tańszych alternatyw – często wśród lokalnych dostawców. Ponadto obowiązki dotyczące utrzymania dostępności towarów oraz struktury asortymentu mogą wpłynąć na planowanie dostaw i negocjacje handlowe.

Z perspektywy polskich eksporterów warto więc na bieżąco analizować zmiany legislacyjne, monitorować praktyki zakupowe partnerów i w razie potrzeby aktualizować strategię cenową, by utrzymać konkurencyjność na rynku węgierskim.

Źródła:

• Zagraniczne Biuro Handlowe PAIH w Budapeszcie
• Hungarian Central Statistical Office
• Daily News Hungary – Cap on supermarket profit margins enters force
• Reuters – Hungary’s Orban launches food price controls