Polski sektor lotniczy i kosmiczny – stan i perspektywy rozwoju
Sektor lotniczy i kosmiczny rozwija się w Polsce dynamicznie. Choć geograficznie nie jesteśmy jeszcze kojarzeni z wielkimi potęgami przemysłowymi, od lat konsekwentnie budujemy swoją pozycję, z powodzeniem łącząc doświadczenie inżynieryjne z innowacjami technologicznymi.
Zarówno lotnictwo, jak i eksploracja kosmosu przestały być domeną jedynie największych państw – dziś to również dynamicznie rozwijająca się gałąź polskiej gospodarki, której znaczenie rośnie z roku na rok. Dzięki silnym ośrodkom przemysłowym, współpracy z globalnymi liderami oraz ambitnym projektom badawczo-rozwojowym, Polska nie tylko uczestniczy w kluczowych programach międzynarodowych, ale też coraz częściej nadaje im własny kierunek.
Sektor lotniczy w Polsce
Polska od ponad stu lat odgrywa istotną rolę w europejskim przemyśle lotniczym. Dzięki bogatej historii, wysoko wykwalifikowanej kadrze inżynierskiej oraz ścisłej współpracy między sektorem naukowym a przemysłem Polska stała się jednym z najważniejszych ośrodków produkcji lotniczej w Europie.
Dolina Lotnicza i inne kluczowe ośrodki lotnicze
Największym klastrem lotniczym w Polsce jest Dolina Lotnicza zlokalizowana w województwie podkarpackim, której działalność odpowiada za 90 proc. krajowej produkcji lotniczej. W regionie tym działa ponad 180 podmiotów, zatrudniających ponad 35 tys. pracowników.
Inne istotne centra lotnicze w Polsce to:
- Wielkopolska (Kalisz) – specjalizacja w produkcji komponentów lotniczych,
- Dolny Śląsk (Legnica) – dynamiczny rozwój sektora dzięki inwestycjom w Legnickiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej,
- Śląsk (Bielsko-Biała) – ośrodek badawczo-rozwojowy z udziałem 27 firm i instytucji, wspierający innowacyjne rozwiązania dla przemysłu lotniczego.
Silna pozycja w Europie
Polski przemysł lotniczy jest ściśle powiązany z globalnymi liderami, takimi jak Airbus, Boeing, Rolls-Royce i Pratt & Whitney. Krajowe firmy specjalizują się w produkcji komponentów silników lotniczych, struktur nośnych, awioniki oraz systemów sterowania. Polska stawia również na rozwój lotnictwa bezzałogowego, co otwiera nowe możliwości na rynku globalnym.
Sektor kosmiczny w Polsce
Polski sektor kosmiczny rozwija się niezwykle dynamicznie, zwłaszcza od momentu przystąpienia Polski do Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) w 2012 roku. W ciągu 12 lat polskie firmy i instytuty badawcze uczestniczyły w prawie 700 projektach kosmicznych o łącznej wartości przekraczającej 320 mln euro, zdobywając cenne doświadczenie i umacniając swoją pozycję na międzynarodowym rynku technologii kosmicznych.
Polska technologia w misjach kosmicznych
Przez ostatnie pół wieku polscy inżynierowie i naukowcy zaprojektowali i skonstruowali ponad 80 instrumentów używanych w misjach kosmicznych, w tym w tak prestiżowych programach jak:
- Cassini-Huygens – badanie Saturna i jego księżyca Tytana,
- Mars Express i Mars Curiosity Rover – eksploracja Marsa,
- Rosetta – badanie komety 67P/Czuriumow-Gierasimienko,
- Solar Orbiter – badanie Słońca,
- BepiColombo – misja na Merkurego,
- Proba-3, Euclid, Juice – najnowsze europejskie projekty kosmiczne.
Polska uczestniczy aktualnie w 11 z 24 misji ESA, których celem jest eksploracja Księżyca, Słońca i planet Układu Słonecznego wraz z ich księżycami, a także badanie odległego Wszechświata (tzw. deep space).
Silne kompetencje polskiego sektora kosmicznego
Polska specjalizuje się w kilku kluczowych obszarach technologii kosmicznych, w tym m.in. takich jak:
- oprogramowanie pokładowe i awionika,
- mechanika precyzyjna,
- systemy robotyczne,
- optoelektronika i systemy nawigacji (AOCS),
- technologie napędowe,
- zaawansowane materiały kompozytowe.
Polska aktywnie rozwija swój potencjał w sektorze kosmicznym poprzez inwestycje w badania i rozwój oraz uczestnictwo w międzynarodowych programach. Celem na najbliższe lata jest zwiększenie konkurencyjności polskich firm na globalnym rynku oraz rozszerzenie współpracy z partnerami europejskimi i światowymi.
Rok 2024 w polskim kosmosie
Misja IGNIS
W 2024 r. ogłoszone zostały szczegóły pierwszej polskiej misji technologiczno-naukowej IGNIS, która będzie pierwszym polskim załogowym lotem na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS), a równocześnie lotem pierwszego Polaka od misji gen. Mirosława Hermaszewskiego w 1978 r. Misja, zaplanowana na 2025 r., będzie realizowana z udziałem polskiego astronauty, dr. Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego, który w kosmos poleci jako Astronauta Projektowy Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA).
Wydarzenie będzie miało ogromne znaczenie dla polskiego sektora kosmicznego i to nie tylko w wymiarze symbolicznym. Będzie to również możliwość realizacji szerokiego spektrum badań naukowych i technologicznych na pokładzie ISS. Misja IGNIS ma również wymiar edukacyjny jako inspiracja kosmosem dla kolejnych pokoleń.
W ramach misji IGNIS zaplanowano realizację trzynastu eksperymentów przygotowanych przez polskie instytucje naukowe i przemysłowe. Badania będą koncentrować się na takich dziedzinach jak inżynieria materiałowa, biologia, medycyna oraz nowe technologie. Wybrane eksperymenty obejmują m.in. badania nad zachowaniem materiałów w warunkach mikrograwitacji, analizę wpływu promieniowania kosmicznego na organizmy żywe oraz testowanie innowacyjnych urządzeń i metod technologicznych, które mogą znaleźć zastosowanie w przyszłych misjach kosmicznych. Każdy z eksperymentów został zaprojektowany z myślą o wniesieniu wymiernego wkładu w rozwój nauki oraz technologii kosmicznych.
Rakieta ILR-33 Bursztyn oraz satelita Eagle Eye
Jednym z kluczowych wydarzeń była zakończona sukcesem misja rakiety ILR-33 Bursztyn 2K, która 3 lipca 2024 r. osiągnęła przestrzeń kosmiczną. Rakieta, opracowana przez inżynierów z Instytutu Lotnictwa Łukasiewicz, zyskała międzynarodowe uznanie, a Polska Agencja Kosmiczna wspierała projekt finansowo i organizacyjnie. To historyczne osiągnięcie stanowiło kamień milowy dla polskiego przemysłu kosmicznego, pokazując potencjał polskich inżynierów i ich zdolność do realizacji ambitnych projektów.
W sierpniu 2024 na niską orbitę okołoziemską został wysłany najbardziej zaawansowany i największy polski satelita EagleEye. EagleEye to pierwszy zaprojektowany i zbudowany w Polsce satelita o masie większej niż 50 kg, opracowany przez firmę Creotech Instruments, Scanway oraz Centrum Badań Kosmicznych PAN, zbudowany na autorskiej platformie HyperSat.
Dynamiczny rozwój sektora lotniczego i kosmicznego w Polsce
Dynamiczny rozwój sektora lotniczego i kosmicznego w Polsce nie jest daleką przyszłością – to dzieje się teraz. Sektor lotniczy i kosmiczny stanowią strategiczne filary polskiej gospodarki, przyczyniając się do wzrostu innowacyjności oraz umacniania pozycji Polski na arenie międzynarodowej. Dzięki wysoko wykwalifikowanym specjalistom, rozwiniętej infrastrukturze oraz ścisłej współpracy z globalnymi partnerami Polska wzmacnia swoją pozycję na arenie międzynarodowej.
Dzisiejsza pozycja Polski w branży kosmicznej nie jest jeszcze tak silna jak wiodących państw, lecz intensywny rozwój pozwala z optymizmem patrzeć w przyszłość, szczególnie mając na uwadze cel zdefiniowany w Polskiej Strategii Kosmicznej, jakim jest osiągnięcie 3-procentowego udziału w europejskim sektorze kosmicznym.
Kluczowe wyzwania to budowa spójnych programów wspierających inwestycje przemysłu i rozwój nauki, dalsze wzmacnianie kompetencji inżynieryjnych oraz współpraca z globalnymi liderami, takimi jak Europejska Agencja Kosmiczna, Komisja Europejska i największe konsorcja przemysłowe. Jeżeli uda się utrzymać dotychczasowe tempo wzrostu, polski sektor kosmiczny ma szansę w ciągu najbliższych lat wypracować ugruntowaną i rozpoznawalną pozycję w Europie — od systemów satelitarnych, służących monitoringowi Ziemi i zmian klimatycznych, aż po innowacyjne projekty umożliwiające lepsze zrozumienie i eksplorację kosmosu.
Polska posiada silnie rozwijający się sektor kosmiczny, obejmujący zarówno instytucje naukowe, jak i innowacyjne firmy technologiczne. Udział w projektach ESA, EUMETSAT oraz ESO otwiera przed krajowymi podmiotami nowe możliwości w zakresie badań i komercjalizacji technologii kosmicznych. Współpraca z międzynarodowymi organizacjami oraz rozwój krajowych programów kosmicznych przyczyniają się do zwiększenia konkurencyjności polskiej gospodarki w tej dziedzinie.
Wsparcie dla MŚP sektora lotniczo-kosmicznego w ekspansji na nowe rynki
Polska Agencja Kosmiczna realizuje Program promocji dla sektora lotniczo-kosmicznego „Umiędzynarodowienie MŚP – BRAND HUB” działanie 2.26 w ramach Programu „Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027” (FENG). Realizacja programu pomoże polskim podmiotom zawierać nowe partnerstwa biznesowe z zagranicznymi podmiotami i wzmocni dynamiczny rozwój sektora lotniczego i kosmicznego w Polsce.
Podejmowane działania mają na celu przyczynić się do umiędzynarodowienia polskich MŚP, wytwarzających zaawansowane technologie i usługi, oferujących interesujące i innowacyjne rozwiązania oraz posiadających potencjał do rozwoju na rynkach zagranicznych.
- Wszystko
- Aktualności (2)
- Kalendarz (1)
