Artykuł

Litewski rynek fintech

16.06.2025

Litewski sektor fintech w ostatniej dekadzie stał się jednym z najdynamiczniejszych hubów technologiczno-finansowych w Europie. Z zaledwie kilkunastu firm w 2014 roku rozrósł się do 282 aktywnych podmiotów, który obsługuje ponad 30 milionów klientów w Unii Europejskiej. Jak wynika z raportu The Fintech Landscape in Lithuania 2024-2025, sukces Litwy opiera się na kilku filarach: przyjaznych regulacjach, nowoczesnej infrastrukturze, dostępie do unijnego rynku, wykwalifikowanej kadrze oraz rosnącym ekosystemie wspierającym innowacje. Dla polskich przedsiębiorców Litwa to nie tylko inspiracja, ale także potencjalny partner w ekspansji na rynki europejskie.

Litewski sektor fintech rozwija się w sposób zrównoważony i konsekwentny. Wzrost liczby firm – z niespełna 200 w 2019 roku do 282 w 2024 roku – to tylko wierzchołek góry lodowej. Kluczowe jest to, że litewskie fintechy nie są już jedynie lokalnymi start-upami, ale podmiotami o międzynarodowym zasięgu, które dzięki mechanizmowi passportingu świadczą usługi w całej UE bez konieczności uzyskiwania oddzielnych licencji w każdym kraju. To pozwala im efektywnie konkurować z firmami z większych centrów finansowych, takich jak Londyn czy Frankfurt.

Struktura rynku również świadczy o jego dojrzałości. Dominują firmy płatnicze (30 proc. rynku), ale szybko rośnie sektor blockchain i kryptowalut (15 proc. w 2024 roku wobec 13 proc. w 2023 roku). Coraz większe znaczenie mają także oprogramowanie finansowe (15 proc.), lending (11 proc.), digital banking (9 proc.) oraz usługi compliance i cyberbezpieczeństwa (7 proc.). Taka dywersyfikacja pokazuje, że Litwa nie jest już tylko hubem płatnościowym, ale kompleksowym centrum usług finansowych.

Dlaczego fintechy wybierają Litwę?

Litwa oferuje unikalne połączenie atutów, które przyciągają firmy z całego świata. Według raportu 73 proc. fintechów wybiera ten kraj ze względu na dostęp do jednolitego rynku UE, 41 proc. wskazuje na nowoczesną infrastrukturę cyfrową, a po 40 proc. docenia ekosystem start-upowy i wysoko wykwalifikowany personel.

Według raportu Invest Lithuania z 2024 r. firmy wybierają Litwę z następujących powodów:

Dostęp do rynku UE i przewaga passportingu

Mechanizm passportingu pozwala licencjonowanym firmom świadczyć usługi w całej UE bez dodatkowych formalności. Litwa zrobiła z tego swoją wizytówkę, oferując szybkie i przejrzyste procesy licencyjne. W 2024 roku była drugim krajem w Europie (po Wielkiej Brytanii) pod względem liczby wydanych licencji dla instytucji płatniczych (PI) i pieniądza elektronicznego (EMI). Dla polskich firm, które borykają się z bardziej złożonymi procedurami w kraju, Litwa może być atrakcyjnym punktem startowym do ekspansji międzynarodowej.

Nowoczesna infrastruktura i integracja z SEPA

Litwa dysponuje zaawansowaną infrastrukturą cyfrową, w tym systemem CENTROlink, zarządzanym przez Bank Litwy. Umożliwia on bezpośredni dostęp do europejskiego systemu płatności SEPA, co eliminuje konieczność współpracy z bankami komercyjnymi i obniża koszty operacyjne. Ponadto szybkie rejestry elektroniczne i integracje wspierają procesy KYC (Know Your Customer) oraz AML (przeciwdziałanie praniu pieniędzy), przyspieszając onboarding klientów i raportowanie.

Przyjazne regulacje i aktywny nadzór

Bank Litwy jest jednym z najbardziej innowacyjnych regulatorów w Europie. Oferuje nie tylko licencje, ale także wsparcie w postaci programów takich jak Regulatory Sandbox, Newcomer Programme czy system DAMAMA, który upraszcza raportowanie danych. Sandbox pozwala testować nowe produkty w kontrolowanych warunkach, Newcomer wspiera firmy w procesie licencyjnym, a DAMAMA automatyzuje compliance. To podejście kontrastuje z bardziej hierarchicznymi regulatorami w innych krajach UE, co sprawia, że Litwa staje się coraz atrakcyjniejsza dla start-upów.

Silny ekosystem i dostęp do kapitału

W Wilnie działają wyspecjalizowane inkubatory, takie jak ROCKIT, Fintech Hub LT czy Infobalt, które wspierają rozwój fintechów. Obecność międzynarodowych inwestorów (VC, private equity) oraz zachęty finansowe – dotacje na relokację, granty B+R czy preferencje podatkowe (np. 5 proc. CIT dla zysków z wynalazków) – obniżają koszty operacyjne i ułatwiają skalowanie. W 2024 roku 60 proc. firm finansowało działalność z przychodów operacyjnych, co świadczy o ich stabilności i dojrzałości.

Wysoko wykwalifikowany personel

Litwa ma jedną z najszybciej rosnących kadr ICT w Europie – liczba specjalistów IT wzrosła z 28 tys. w 2015 roku do ponad 70 tys. w 2023 roku. W sektorze fintech zatrudnienie osiągnęło 7,8 tys. osób w 2024 roku, z czego 57 proc. firm zatrudnia obcokrajowców, w tym z Polski. Wysoka różnorodność kulturowa i językowa pozwala obsługiwać klientów z różnych rynków, a równowaga płci (46 proc. kobiet w sektorze) wyróżnia Litwę na tle innych krajów.

Struktura rynku: płatności, blockchain i nowe nisze

Płatności – fundament sukcesu

Firmy płatnicze, oferujące przelewy transgraniczne, e-portfele czy rozwiązania BNPL, są filarem litewskiego fintechu. Dzięki CENTROlink i uproszczonym licencjom PI/EMI obsługują klientów w całej UE, przyciągając globalne marki i start-upy z USA, Azji czy Izraela. Polskie firmy mogą współpracować z nimi jako dostawcy technologii (np. API, fraud detection) lub rozważyć uzyskanie licencji na Litwie, by przyspieszyć ekspansję.

Blockchain i kryptowaluty – strategiczny filar

Sektor blockchain i kryptowalut rozwija się dynamicznie – w 2024 roku osiągnął 15 proc. rynku. Litwa była pionierem w regulowaniu CASP (Crypto Asset Service Providers), co przygotowało firmy na unijne przepisy MiCA, obowiązujące od 2025 roku. Polskie start-upy blockchain mogą testować rozwiązania w przyjaznym środowisku regulacyjnym, a firmy KYC/AML oferować usługi B2B dla licencjonowanych podmiotów.

Inne segmenty

Oprogramowanie finansowe, lending, digital banking oraz compliance i cyberbezpieczeństwo to obszary o rosnącym znaczeniu. Polskie firmy z silnymi kompetencjami technologicznymi mogą szukać tu partnerstw, np. w tworzeniu systemów PFM, platform pożyczkowych czy narzędzi do automatyzacji raportowania.

Dojrzałość operacyjna i stabilność finansowa

Litewski fintech to nie tylko rejestracje licencyjne, ale realne centra operacyjne. 57 proc. firm prowadzi działy compliance, 51 proc. – zespoły IT, a 50 proc. zarządza finansami z Litwy. To odróżnia Litwę od jurysdykcji, gdzie firmy utrzymują jedynie „adres formalny”. Finansowanie również świadczy o dojrzałości: 60 proc. firm jest samofinansujących się, 34 proc. korzysta z private equity, a 20 proc. z kredytów. Spadek roli venture capital (11 proc.) i aniołów biznesu (7 proc.) wskazuje na stabilizację sektora.

Polskie firmy mogą oferować usługi wspierające operacje (IT, compliance, BPO), tworzyć wspólne produkty (np. scoring kredytowy, ESG) lub współpracować przy wchodzeniu na nowe rynki, np. Niemcy czy Czechy.

Talenty – siła napędowa

Dynamika zatrudnienia w sektorze ICT (wzrost z 28 tys. do 70,5 tys. specjalistów w latach 2015–2023) i fintechu (7,8 tys. pracowników w 2024 roku) to klucz do sukcesu. 88 proc. firm planuje dalszą ekspansję kadrową, a 57 proc. zatrudnia obcokrajowców. Równowaga płci (46 proc. kobiet) i młodość rynku (87 proc. pracowników poniżej 45 lat) tworzą elastyczne, innowacyjne środowisko. Wyzwaniem pozostaje niski udział kobiet w rolach technicznych (18 proc. w 2024 roku), ale programy edukacyjne w AI, blockchain i data science mają to zmienić.

Polskie firmy mogą współpracować z Litwą w budowie zespołów hybrydowych, wymianie specjalistów czy tworzeniu centrów R&D obsługujących wiele rynków.

Litwa – nie konkurent a sojusznik

Litwa to nie konkurent, lecz potencjalny sojusznik dla polskiego fintechu. Polskie firmy mogą:

• wchodzić przez Litwę na nowe rynki, zakładając spółki-córki i korzystając z szybszych licencji oraz dostępu do SEPA;
• testować innowacje w litewskim sandboxie;
• współpracować z fintechami, oferując technologie, usługi compliance, IT czy BPO;
• uczyć się od regulatora, adaptując litewskie rozwiązania w Polsce, np. w automatyzacji raportowania.

Litewski rynek fintech to przykład, jak dzięki strategicznemu podejściu, innowacyjnym regulacjom i inwestycjom w talenty mały kraj może stać się liderem w branży. Dla Polski to szansa na współpracę, inspirację i wspólne budowanie europejskich standardów w finansach cyfrowych. Litewski sukces pokazuje, że kluczem do rozwoju jest partnerstwo między regulatorem, biznesem i ekosystemem.

Źródło: Invest in Lithuania – The Fintech Landscape in Lithuania 2024-2025