Kazachstan–potencjał i szanse dla polskich eksporterów, część 1/2

Kazachstan oferuje polskim przedsiębiorcom szerokie możliwości współpracy. Skuteczne wejście na ten rynek wymaga jednak starannego przygotowania oraz znajomości lokalnych realiów prawnych i biznesowych.

Podczas niedawnego webinarium z cyklu „Poznaj kazachstańską gospodarkę” omówione zostały zarówno aspekty formalne, jak i praktyczne prowadzenia działalności w tym rozwijającym się państwie. Także zagadnienia odpowiedniej strategii i zrozumienia specyfiki lokalnego otoczenia biznesowego.

Kazachstan w liczbach – potencjał gospodarczy

Kazachstan to największa gospodarka Azji Centralnej, odpowiadająca za 61 proc. PKB całego regionu. Zajmuje 2,7 mln km² (9. miejsce na świecie pod względem wielkości), a jego populacja liczy około 20 mln mieszkańców. Kraj dysponuje znacznymi rezerwami międzynarodowymi – 94 mld USD (Fundusz Narodowy: 60,7 mld USD, rezerwy walutowe: 37,8 mld USD) i oferuje stabilne warunki prowadzenia działalności gospodarczej.

Od momentu uzyskania niepodległości w 1991 roku Kazachstan przyciągnął ponad 474 mld USD bezpośrednich inwestycji zagranicznych, co sprawia, że jest liderem w regionie i beneficjentem 43 proc. całkowitych inwestycji w Azji Centralnej.

Najwięksi inwestorzy zagraniczni w Kazachstanie (2015–2024)

1. Niderlandy – 64,8 mld USD
2. USA – 31,1 mld USD
3. Szwajcaria – 22,2 mld USD
4. Rosja – 17,3 mld USD
5. Chiny – 13,7 mld USD
6. Belgia – 10,0 mld USD
7. Francja – 8,7 mld USD
8. Korea Południowa – 7,3 mld USD
9. Wielka Brytania – 6,9 mld USD
10. Turcja – 3,9 mld USD

Współpraca gospodarcza z Polską

Relacje gospodarcze Polski i Kazachstanu w ostatnich latach dynamicznie się rozwijają. W latach 2005–2024 skumulowana wartość BIZ z Polski wyniosła 522,5 mln USD. W 2024 roku obroty handlowe przekroczyły 1,1 mld USD, a w Kazachstanie działało ok. 145 polskich firm.

Główne towary w wymianie handlowej Polska-Kazachstan

W relacjach gospodarczych między Polską a Kazachstanem wyraźnie widoczna jest komplementarność struktur eksportu i importu.

Polska dostarcza na rynek kazachstański przede wszystkim produkty wysokoprzetworzone, takie jak: leki, kosmetyki, owoce i warzywa, wyroby spożywcze oraz różnego rodzaju maszyny.

Z kolei import z Kazachstanu do Polski opiera się głównie na surowcach strategicznych, w tym: aluminium, ropie naftowej, węglu, rudach metali oraz chemikaliach.

Atuty inwestycyjne Kazachstanu

Kazachstan jest aktywnym członkiem ONZ, OECD, Banku Światowego, OBWE i utrzymuje ponad 50 platform współpracy z partnerami globalnymi. W kraju działa 49 tys. podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego.

Dlaczego inwestorzy wybierają Kazachstan?

Inwestorzy wybierają Kazachstan ze względu na atrakcyjne i stabilne warunki prowadzenia działalności gospodarczej. Kraj zawarł umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z 55 państwami, a także zapewnia ochronę inwestycji w ramach 47 dwustronnych i jednej wielostronnej umowy. Posiada stabilny rating kredytowy Moody’s na poziomie Baa1 ze stabilną perspektywą, a także wysokie pozycje w międzynarodowych rankingach konkurencyjności, innowacyjności i e-administracji. Szczególną rolę odgrywa Astana International Financial Centre (AIFC), funkcjonujący w oparciu o system common law, oferujący ulgi podatkowe do 2066 roku, ułatwienia wizowe i walutowe oraz cyfrowe platformy rozwiązywania sporów. Do tej pory w AIFC zarejestrowało się ponad 3200 firm z 80 krajów, co czyni go dynamicznie rozwijającym się centrum finansowym regionu.

Infrastruktura i położenie geograficzne

Kazachstan jest logistycznym sercem regionu, położonym na trasach łączących Europę z Azją. Kraj ten posiada dostęp do rynków ponad 3 mld konsumentów,35 mld USD inwestycji w transport w ostatnich 15 latach, 5 korytarzy tranzytowych, 8 głównych tras drogowych, 2 porty morskie, 25 lotnisk.

Specjalne Strefy Ekonomiczne i ulgi podatkowe

W Kazachstanie funkcjonuje 16 specjalnych stref ekonomicznych o zróżnicowanych profilach (logistyka, ICT, petrochemia, przemysł maszynowy i spożywczy, materiały budowlane, turystyka). Inwestorzy korzystają z 0 proc. podatku od gruntu, nieruchomości, VAT i ceł (na potrzeby inwestycji) oraz uproszczonych procedur zatrudniania cudzoziemców.

Zasoby naturalne i rolnictwo

Kazachstan należy do światowej czołówki w wydobyciu uranu, chromu, cynku, miedzi i węgla, a także jest wiodącym eksporterem nasion lnu na rynki zagraniczne.

Kraj dysponuje 220 mln ha gruntów rolnych, w tym 180 mln ha pastwisk. Celem gospodarki rolnej Kazachstanu jest podwojenie eksportu i zwiększenie udziału produktów przetworzonych do 70 proc., co ma wzmocnić pozycję tego kraju na rynkach międzynarodowych.

Kapitał ludzki

Głównym zasobem kraju są ludzie – 100 proc. alfabetyzmu, młode i wielojęzyczne społeczeństwo, w którym 40 proc. obywateli ma poniżej 25 lat. Ponad 100 tys. absolwentów uczelni międzynarodowych i 400 instytucji badawczo-rozwojowych wspierających rozwój innowacji.

Wsparcie dla inwestorów

Centralną instytucją obsługującą inwestorów jest Kazakh Invest – agencja państwowa typu „one stop shop”, która towarzyszy przedsiębiorcom od etapu przygotowania biznesplanu po realizację inwestycji. Obecnie w ofercie znajduje się ponad 200 gotowych projektów w sektorach: agro, górnictwo, metalurgia, petrochemia, turystyka, zdrowie, produkcja materiałów budowlanych.

Zachęcamy do śledzenia publikacji na naszym portalu Trade.gov.pl. Wkrótce ukarze się część druga artykułu, a w niej praktyczne i prawne aspekty zakładania spółki w Kazachstanie. Omówimy m.in.:

• procedury rejestracji,
• wybór formy prawnej,
• wymogi kapitałowe,
• kwestie podatkowe,
• zasady zatrudniania cudzoziemców,
• dostępne formy wsparcia instytucjonalnego.

Źródło: Artykuł powstał na bazie materiału z cyklu Webinaria PAIH – „Założenie spółki i prowadzenie biznesu w Kazachstanie – aspekty praktyczne i prawne”