Bezpośrednie inwestycje zagraniczne (BIZ) na Ukrainie w latach 2021-2023

Według Narodowego Banku Ukrainy (NBU) skumulowane BIZ (bez instrumentów dłużnych) w 2022 roku miały wartość 34,1 mld USD. W porównaniu z poprzednim rokiem zmniejszyły się o 13,7 mld, tj. o 28,6%.

Bezpośrednie inwestycje zagraniczne (BIZ) na Ukrainie w 2022 roku

Z powodu rosyjskiej agresji, największe spadki BIZ w ukraińską gospodarkę w 2022 roku dotyczyły inwestorów z: Szwajcarii – spadek aż 43,9%, Cypru – spadek o 29,7%, Niderlandów – spadek o 28%, Niemiec (-20,4%), USA (-15,1%) i Francji (-17,9%).

W 2022 roku największe zmniejszenie BIZ zanotowały wszystkie najważniejsze branże – przemysł przetwórczy (-32,9%), przemysł wydobywczy (-28,5%) oraz finanse i ubezpieczenia (-41,9%). Jedynie w sektorze IT odpływ ten miał ograniczony charakter (-5,2%).

Bezpośrednie inwestycje zagraniczne (BIZ) na Ukrainie w 2023 roku

Rok 2023, w związku ze stabilizacją gospodarczą u naszego wschodniego sąsiada, przyniósł zwiększenie inwestycji na Ukrainie w odniesieniu do wszystkich najważniejszych państw, z wyjątkiem USA i Francji, których kapitał inwestycyjny w dalszym ciągu był niższy niż na koniec roku poprzedzającego wojnę.

Zgodnie z informacjami Narodowego Banku Ukrainy (NBU) w 2023 r. skumulowane BIZ (bez instrumentów dłużnych) wyniosły 38 mld USD.

Źródło: Narodowy Bank Ukrainy, Skumulowane BIZ na Ukrainie

Na koniec 2023 roku zdecydowana większość BIZ na Ukrainie (aż 40,6%), stanowiących wartość 15,4 mld USD, było skoncentrowanych w Kijowie.

Polskie BIZ na Ukrainie

Według analiz OSW, na koniec 2023 roku skumulowana wartość polskich inwestycji na Ukrainie wyniosła 780 mln USD, co stanowiło 2,6% (wg Narodowego Banku Ukrainy było to 2,2%) naszych bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) w tym kraju, plasując Polskę na 10. miejscu wśród zagranicznych inwestorów. Polskę wyprzedzały: Cypr (28,2%), Niderlandy (24,7%), Szwajcaria (6,9%), USA (5,3%), Wielka Brytania (4,8%). Niemcy (4,3%), Austria (3.6%), Luksemburg (3,5%) oraz Francja (3,2%).

Źródło: Narodowy Bank Ukrainy – Porównanie skumulowanych BIZ dziesięciu najważniejszych państw w latach 2021–2023

Polskie inwestycje na Ukrainie koncentrują się głównie w trzech kluczowych sektorach:

sektor przetwórstwa – największe znaczenie mają firmy takie jak Cersanit, posiadający fabrykę ceramiki sanitarnej w Zwiahlu (obwód żytomierski), Barlinek (Winnica), oraz producent okien Fakro (obwód lwowski). Na koniec 2022 roku polskie inwestycje w ukraiński przemysł przetwórczy stanowiły 4,1% bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) na Ukrainie (nowsze dane nie są dostępne).

sektor finansów i bankowości – polskie firmy odgrywają również znaczącą rolę: KredoBank, kontrolowany przez PKO BP – zajmuje 14. miejsce wśród największych banków na Ukrainie; PZU Ukraina (ubezpieczenia)- zajmuje 6. miejsce pod względem aktywów w 2023 r.; PZU Strachuwannia Żyttia (ubezp. na życie)- 3. Miejsce. Polskie inwestycje w sektorze finansowym stanowiły 5,4% BIZ na koniec 2022 roku.

handel detaliczny – istotną pozycję zajmuje firma LPP (właściciel marek takich jak: Reserved, Cropp, House, Sinsay), która w 2023 roku kontrolowała około 10% rynku sprzedaży odzieży na Ukrainie. Łącznie inwestycje z polskim kapitałem w handlu hurtowym i detalicznym stanowiły 2% BIZ na koniec 2022 roku.

Obecnie na ukraińskim rynku działa ponad 600 firm z polskim kapitałem.

Oprócz rosyjskich działań wojennych polepszenie biznesowego klimatu na Ukrainie nie daje optymistycznych perspektyw również ze względu na wciąż istniejące duże problemy związane z poziomem korupcji w kraju, a także niewydolnością wymiaru sprawiedliwości oraz nieskutecznością organów ścigania.

Źródło:

• Ośrodek Studiów Wschodnich (OSW) „Coraz ważniejszy partner. Polski eksport na Ukrainę i inwestycje w tym państwie”
• Export Intelligence