Amerykańska wojna celna – potencjalne skutki dla Polski

Wojna celna USA z największymi gospodarkami świata będzie miała wpływ także na Polskę. Choć skutki nie będą tak dotkliwe jak w przypadku Niemiec czy Francji, to jednak część polskich sektorów gospodarki odczuje je wyraźnie – zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio.

Globalna rewolucja celna

Podwyższone amerykańskie cła to największa zmiana w handlu międzynarodowym od niemal 90 lat. Ich celem jest jednocześnie zwiększenie dochodów budżetowych USA, wzmocnienie pozycji negocjacyjnej oraz przyspieszenie procesów reindustrializacji w Stanach Zjednoczonych.
Europa uniknęła najczarniejszego scenariusza, w którym standardowa stawka celna miałaby wynieść 10 proc. dla całego świata, a w niektórych regionach nawet 30-40 proc. Ostatecznie ustalono ją na poziomie 15 proc., choć w przypadku niektórych towarów stawki sięgają znacznie wyżej (np. niektóre produkty rolno-spożywcze, przemysłowe, sprzęt i maszyny).

Krótkoterminowe straty, długoterminowe szanse

Cła spowalniają tempo globalnej wymiany handlowej, co przekłada się na osłabienie wzrostu gospodarczego. W dłuższej perspektywie napięcia między USA a Chinami mogą jednak stworzyć szansę dla eksporterów z innych krajów – w tym z Polski – na zwiększenie udziałów w rynku. Warunkiem jest szybkie dostosowanie się do nowych realiów i wykorzystanie powstających nisz.

Bezpośrednie i pośrednie skutki dla Polski

Według szacunków amerykańskie cła obniżą przychody polskiego przetwórstwa przemysłowego średnio o 0,5 proc. Skutki będą jednak zróżnicowane:

• branża metalowa – najbardziej narażona, ze względu na wysokie, 50-procentowe cła na stal, miedź i aluminium. Spadek przychodów może sięgnąć 1,6 proc.
• elektronika i urządzenia elektryczne – ryzyko silniejszej konkurencji ze strony Chin, które mogą skierować nadwyżki produkcji na rynek europejski. Spadek przychodów może sięgnąć ok. 1-1,1 proc.
• motoryzacja – skutki pośrednie, głównie w postaci mniejszej liczby zamówień od niemieckich producentów samochodów. Spadek przychodów może sięgnąć ok. 0,6 proc.

Praktycznie każda branża odczuje konsekwencje – czy to przez ograniczenie eksportu do USA, spadek wymiany handlowej między UE a Stanami Zjednoczonymi, czy też większą konkurencję ze strony azjatyckich firm.

Rynek leków pod presją

Stany Zjednoczone odpowiadają za blisko połowę globalnej sprzedaży leków, a sektor farmaceutyczny jest wyjątkowo wrażliwy na zmiany w polityce handlowej USA. Planowane działania, mające obniżyć ceny leków w USA, mogą zakłócić globalne łańcuchy dostaw, w których Polska pełni rolę podwykonawcy dla międzynarodowych koncernów.

Globalna presja na obniżenie cen może zmniejszyć marże polskich producentów, choć nie musi się to przełożyć na znaczące korzyści dla krajowych konsumentów – w Polsce ceny leków są zazwyczaj niższe niż w USA czy wielu państwach UE.

Wpływ na inwestorów

Zmiany w polityce handlowej USA mają wpływ nie tylko na przedsiębiorstwa, ale i na inwestorów. Niepewność związana z wojną celną powoduje spadki indeksów giełdowych branży farmaceutycznej zarówno w USA, jak i w Europie. To zwiększa ryzyko inwestycji w najbardziej narażone sektory i wymaga od inwestorów ostrożności w doborze portfela.

Źródło: wGospodarce.pl, „Cła uderzą w polską gospodarkę”