Polski i unijny handel z Chinami

Polska od lat utrzymuje stosunkowo stabilny poziom eksportu na rynek chiński. W latach 2020-2024 wartość sprzedaży naszych towarów do Chin oscylowała wokół 3-3,6 mld USD rocznie. Choć w 2022 r. odnotowano spadek do 3,15 mld USD, już dwa lata później polski eksport wzrósł do 3,58 mld USD, powracając do poziomu sprzed pandemii i globalnych zawirowań gospodarczych.

Polska – podobnie jak cała Unia Europejska – w dużym stopniu opiera swój rynek na chińskich towarach przemysłowych i konsumpcyjnych.

Polski eksport do Chin

Struktura polskiego eksportu pokazuje, że naszą wymianę handlową z Państwem Środka napędzają surowce i maszyny.

Na pierwszym miejscu od lat pozostają metale nieżelazne – przede wszystkim miedź, która jest fundamentem chińskiego przemysłu i technologii. W 2024 r. jej eksport osiągnął wartość 626 mln USD, czyli ponad jedną szóstą całego polskiego eksportu do Chin.

Drugim filarem są maszyny elektryczne, aparaty i urządzenia, które w 2024 r. przyniosły Polsce 396 mln USD przychodów. To kategoria bardzo szeroka – od specjalistycznych podzespołów przemysłowych po sprzęt elektroniczny. Zarazem jest to obszar, w którym widoczna jest silna konkurencja ze strony samych Chin.

Trzecim segmentem są maszyny do wytwarzania energii (340 mln USD), co wpisuje się w chińskie inwestycje w modernizację energetyki.

Wśród innych ważnych pozycji są pojazdy drogowe (184 mln USD) oraz aparatura naukowa i kontrolna (130 mln USD) jako dowód, że w wybranych segmentach Polska jest w stanie zaoferować produkty o wysokiej jakości technologicznej.

Mimo tych sukcesów polski eksport do Chin wciąż jest ograniczony – strukturalnie skoncentrowany na kilku sektorach i niewielki w porównaniu z wartością importu.

Polski import z Chin – dominacja elektroniki i przemysłu

Polski rynek jest w ogromnym stopniu zasilany przez chińską elektronikę i maszyny.

Największą kategorią są maszyny elektryczne, aparaty i urządzenia – w 2024 r. import w tej grupie osiągnął aż 9,4 mld USD. To ponad 2,5 razy więcej niż cały polski eksport do Chin. Kategoria ta obejmuje m.in. sprzęt gospodarstwa domowego, podzespoły elektryczne czy maszyny wykorzystywane w przemyśle.

Drugą co do wielkości pozycją są urządzenia telekomunikacyjne i sprzęt do zapisu oraz odtwarzania dźwięku, z wartością 7,8 mld USD. To smartfony, tablety, laptopy i akcesoria – produkty, które trafiają na półki polskich sklepów i do codziennego użytku milionów konsumentów.

Na kolejnych miejscach znalazły się:

• maszyny biurowe i urządzenia do automatycznego przetwarzania danych (4,6 mld USD),
• odzież i dodatki odzieżowe (4,1 mld USD),
• wyroby różne, gdzie indziej niewymienione (3,9 mld USD).

Bilans to rosnąca dysproporcja

Umiarkowany eksport i dynamicznie rosnący import pokazują skalę wyzwań w handlu z Chinami. W 2024 r. Polska sprzedała na tamtejszy rynek towary warte 3,58 mld USD, podczas gdy z Chin sprowadziła dobra za 54,5 mld USD. Różnica, czyli deficyt handlowy, wyniosła około 51 mld USD. Tak niekorzystne saldo dla Polski świadczy jednocześnie o ogromnym potencjale rynku chińskiego dla rodzimych eksporterów. Jeśli uda się stopniowo poszerzać ofertę – nie tylko o surowce, lecz także o produkty wysokiej jakości technologicznej i konsumpcyjnej – Polska może w przyszłości w większym stopniu wykorzystać szanse, jakie daje współpraca z jednym z największych rynków świata.

Handel UE-Chiny – fakty i liczby

Unia Europejska i Chiny razem odpowiadają za prawie 30 proc. światowego handlu i ponad jedną trzecią globalnego PKB.

Tylko w 2024 roku wartość handlu towarami i usługami między obiema stronami sięgnęła ponad 845 mld EUR.

Chiny pozostają największym partnerem handlowym UE, a sama Unia – trzecim co do wielkości partnerem Chin.

Handel towarami UE z Chinami – deficyt i dynamika

W 2024 r. unijny eksport do Chin wyniósł 213,2 mld EUR, podczas gdy import sięgnął aż 519 mld EUR. Deficyt handlowy UE przekroczył 300 mld EUR.

W porównaniu z rokiem 2023 zarówno eksport, jak i import nieco spadły (odpowiednio o 4,6 proc. i 0,3 proc.). W ciągu ostatniej dekady import z Chin do UE wzrósł o ponad 102 proc., a eksport unijny do Państwa Środka – o niemal 47 proc.

Na europejskie rynki z Chin napływa przede wszystkim sprzęt telekomunikacyjny i audio, komputery oraz urządzenia biurowe, a także szeroko rozumiane maszyny elektryczne.

Europejskie towary, które najlepiej radzą sobie w Chinach, to maszyny przemysłowe, samochody i pojazdy silnikowe oraz części do nich.

Wymiana usług UE z Chinami

Coraz większe znaczenie ma także handel usługami. W 2024 r. jego wartość przekroczyła 112 mld EUR.  UE wyeksportowała do Chin usługi o wartości 67,3 mld EUR, a zaimportowała o wartości 45,5 mld EUR. W rezultacie UE osiągnęła nadwyżkę w handlu usługami z Chinami w wysokości około 21,7 mld EUR.

Największą rolę odegrały usługi transportowe, specjalistyczne i naukowe, a także informatyczne i telekomunikacyjne. Ważnym filarem eksportu UE były również opłaty za korzystanie z własności intelektualnej.

Inwestycje z motoryzacją na czele

Wzajemne inwestycje pokazują, jak głęboko przenikają się europejska i chińska gospodarka. W 2023 r. unijne inwestycje w Chinach wyniosły niemal 232 mld EUR, a w 2024 r. nowe nakłady osiągnęły wartość 10,1 mld EUR. Najwięcej środków trafiło do motoryzacji, materiałów podstawowych (które dostarczają „bazę” dla dalszej produkcji przemysłowej) oraz sektora informacyjno-komunikacyjnego.

Równolegle rośnie też obecność chińskiego kapitału w Europie. Do  2023 r inwestycje z Chin sięgnęły blisko 65 mld EUR. W roku 2024 były aż o  9,4 mld EUR nowych środków. Największe zaangażowanie Państwa Środka dotyczy branży motoryzacyjnej, rozrywkowej, edukacyjnej i medialnej oraz produktów konsumpcyjnych.

Źródła:

• Rada UE (Consilium) „Handel UE–Chiny: fakty i liczby”
• Główny Urząd Statystyczny (GUS)

Redakcja Trade.gov.pl

JL