Polska branża kosmetyczna liderem wzrostu w UE

Polski przemysł kosmetyczny przeszedł długą drogę – od sektora produkującego głównie na rynek krajowy do jednego z najbardziej konkurencyjnych eksporterów w Europie. Raport Polskiego Zawiązku Przemysłu Kosmetycznego o stanie branży kosmetycznej 2025 jasno pokazuje, że to właśnie eksport jest dziś fundamentem polskiej potęgi kosmetycznej.

Jeszcze kilkanaście lat temu polski rynek kosmetyczny był przede wszystkim rynkiem konsumenckim – produkcja służyła głównie krajowej sprzedaży, a popyt zależał od siły nabywczej Polaków. Eksport był wówczas jedynie dodatkiem.

Obecnie krajowy sektor kosmetyczny należy do najbardziej dynamicznie rozwijających się branż przemysłowych w kraju i całej Unii Europejskiej.

Polska najszybciej rosnącym rynkiem kosmetycznym w UE

Rok 2024 przyniósł polskiej branży wyjątkowy wynik – 16,8 proc. wzrostu wartości rynku, najwyższy w całej UE. Oznacza to tempo niemal dwukrotnie szybsze niż europejska średnia (8,5 proc.). Polska wyprzedziła m.in. Bułgarię, Węgry, Niemcy, Francję i Hiszpanię, stając się najszybciej rozwijającym się rynkiem kosmetycznym w Europie.

Dynamiczny wzrost to efekt m.in.: rosnącej siły nabywczej polskich konsumentów, wzrostu wydatków na dobra codziennego użytku, umacniającego się popytu wewnętrznego oraz rekordowych wyników eksportowych.

Dziś Polska jest piątym największym rynkiem kosmetycznym w UE, z udziałem 6,6 proc. Od wejścia do UE wartość rynku wzrosła niemal trzykrotnie, a w ciągu ostatniej dekady – o 98 proc.

Rekordowy eksport i przewagi konkurencyjne Polski

W 2024 roku eksport polskich kosmetyków osiągnął rekordowe 6,0 mld EUR. Polska zajmuje 9. miejsce na świecie i 5. w UE pod względem wartości eksportu kosmetyków. Wartość eksportu przewyższa import o 2,3 mld EUR, co czyni Polskę beneficjentem handlu kosmetykami.

Polska ma silną pozycję szczególnie w segmentach kosmetyków codziennego użytku. Wśród krajów UE zajmuje:

• 2. miejsce w eksporcie produktów do higieny jamy ustnej i zębów (16,4 proc. udziału UE)
• 3. miejsce w eksporcie mydła kosmetycznego (14,7 proc.)
• 4. miejsce w eksporcie kosmetyków pielęgnacyjnych i produktów do manicure/pedicure (8,3 proc.)
• 4. miejsce w eksporcie kosmetyków do golenia, dezodorantów i żeli kąpielowych (11,4 proc.)
• 7. miejsce w eksporcie produktów do pielęgnacji włosów (7,3 proc.)
• 7. miejsce w eksporcie perfum i wód toaletowych (3,4 proc.)

Do krajów UE trafia 67 proc. naszego eksportu, a największymi odbiorcami są: Niemcy (22,2 proc.), Czechy (6,8 proc.), Francja (5,4 proc.), Belgia (4,6 proc.), Ukraina (4,2 proc.) i Niderlandy (4 proc.).

Spośród rynków pozaunijnych największymi odbiorcami są Wielka Brytania (8,4 proc.) i Rosja (4,9 proc.).

Polska, dywersyfikując kierunki zbytu, coraz śmielej dociera do Azji, Bliskiego Wschodu i Ameryki Łacińskiej.

W strukturze eksportu dominują: preparaty do pielęgnacji skóry, manicure i pedicure (42 proc.), mydła kosmetyczne (14 proc.), dezodoranty i preparaty pod prysznic (13 proc.), perfumy i wody toaletowe (11 proc.), kosmetyki do włosów (11 proc.) oraz produkty do higieny jamy ustnej (9 proc.).

Polska charakteryzuje się specjalizacją eksportową przewyższającą średnią unijną i światową w segmentach: mydła kosmetycznego, dezodorantów, produktów kąpielowych oraz artykułów do higieny jamy ustnej.

Rentowność branży

Branża kosmetyczna wyróżnia się stabilnie wysoką rentownością. Średnia marża netto w latach 2013–2024 wyniosła 8,1 proc., podczas gdy w całym przemyśle przetwórczym jedynie 4,5 proc.

Źródłami przewag są: silne krajowe marki i długi łańcuch wartości pod kontrolą producentów, wysokie bariery wejścia, znaczący udział eksportu, korzystny kurs walutowy, niska energochłonność produkcji (1,4 proc. kosztów).

W 2023 roku branża osiągnęła rekordowy zysk netto 1,7 mld PLN. W 2024 roku nastąpił powrót do normalnych poziomów – 806 mln PLN – m.in. z powodu spadku inflacji i mniejszych możliwości wzrostu cen.

Polska w europejskim łańcuchu wartości

Polski sektor odpowiada za 5,5 proc. wartości dodanej brutto europejskiego rynku kosmetycznego (VAB – Value Added). W strukturze unijnej: produkcja (3,9 proc.), dystrybucja (6,0 proc.), sprzedaż (7,6 proc.).

Rynek krajowy i produkcja – zaplecze eksportu

W Polsce działa 1 320 producentów kosmetyków, z czego 91 proc. to mikrofirmy. Branża zatrudnia bezpośrednio około 20 tys. osób, co stanowi niemal 10 proc. całego zatrudnienia w europejskim przemyśle kosmetycznym.

Kapitał krajowy dominuje strukturalnie: 74 proc. firm to przedsiębiorstwa z przewagą kapitału polskiego, które odpowiadają za 45 proc. przychodów i generują 65 proc. zysku netto sektora.

Choć branża wykazuje wysoką zdolność do samofinansowania, poziom inwestycji pozostaje umiarkowany – 4 mld PLN w latach 2013–2024.

Krajowa struktura sprzedaży

W 2024 roku największą część rynku stanowiły: kosmetyki pielęgnacyjne (45,9 proc.), szampony (11,3 proc.), wody toaletowe (10,2 proc.), mydła i produkty do mycia skóry (8,4 proc.) oraz kosmetyki do stylizacji i pielęgnacji włosów (8,1 proc.). Łącznie pięć głównych kategorii odpowiada już za 84 proc. całej sprzedaży kosmetyków w Polsce.

Na tle UE wyróżnia się również dynamiczny segment manicure/pedicure (4,7 proc. sprzedaży przy unijnej średniej 1,6 proc.).

Wyzwania dla sektora

Mimo ogromnych sukcesów branża stoi przed kilkoma poważnymi wyzwaniami:

• wahania kursu EUR/PLN (aprecjacja złotego może obniżyć konkurencyjność cenową polskich kosmetyków na rynkach zagranicznych),
• rosnące koszty pracy, surowców i energii (mogą ograniczyć marże, zwłaszcza jeśli inflacja i presja kosztowa wrócą),
• niskie nakłady na badania i rozwój (B+R) (polskie firmy inwestują w środki trwałe, ale rzadziej w innowacje produktowe czy procesowe, co ogranicza potencjał rozwoju marek premium i produktów niszowych),
• konkurencja międzynarodowa i bariery handlowe,
• duża zależność od rynków UE (choć dywersyfikacja rośnie, nadal 67 proc. eksportu trafia do UE).

Dalszy rozwój wymaga nie tylko utrzymania przewag kosztowych, ale także inwestycji w jakość, innowacje i dywersyfikację.

Perspektywy do 2030 roku

Jeśli polskie firmy utrzymają przewagi, będą inwestować w jakość i innowacje, a jednocześnie reagować na zmieniające się realia światowego handlu, eksport pozostanie dla nich najpewniejszą drogą do rozwoju. Prognozy dla branży są zdecydowanie pozytywne.

Polska branża kosmetyczna ma szansę nie tylko utrzymać obecną pozycję, ale ją znacząco wzmocnić, jeśli: rozszerzy ekspansję na rynki pozaunijne  (Azję, Ameryki, Bliski Wschód), poszerzy udział e-commerce, który w 2024 roku osiągnął 17,3 proc., będzie rozwijać segment premium i marek własnych, wzmocni inwestycje w B+R i automatyzację (co pozwoli utrzymać konkurencyjność cenową i jakościową), wzmocni logistykę i łańcuchy dystrybucji.

Źródło: Polski Związek Przemysłu Kosmetycznego, „Kosmetyczna Polska” Raport o stanie branży kosmetycznej 2025, 10.2025

Redakcja Trade.gov.pl

JL