Logistyka, transport i procedury celne w eksporcie do Kanady, część 3/3

Eksport do Kanady wymaga nie tylko znajomości przepisów i standardów, ale również doskonałej organizacji transportu. Od wyboru odpowiedniego środka przewozu, przez kontrolę graniczną i odprawę celną, aż po zgodność dokumentacji – każdy etap logistyczny jest równie ważny dla powodzenia dostawy.

Kanadyjski system celny jest przejrzysty, ale bardzo skrupulatny. Właściwe przygotowanie towaru i planowanie łańcucha dostaw są niezbędne, by uniknąć opóźnień i niepotrzebnych kosztów.

Transport i planowanie dostaw

Kanada to ogromny kraj o znacznych odległościach wewnętrznych, a większość importu trafia drogą morską przez wschodnie wybrzeże. Z Polski nie ma bezpośrednich połączeń kontenerowych z Kanadą, dlatego towary zazwyczaj wysyłane są przez porty w Hamburgu, Bremerhaven, Rotterdamie lub Antwerpii. Stamtąd ładunki kierowane są do kanadyjskich portów – głównie w Montrealu, Vancouverze lub Halifaksie.

W ostatnich latach coraz większym problemem stają się opóźnienia w transporcie morskim.  Wynikają one m.in. z:

• niekorzystnych warunków pogodowych,
• zatorów w terminalach portowych,
• niskiego poziomu wód w Kanale Panamskim,
• braku dostępnych wagonów kolejowych lub kontenerów chłodniczych reefer 40’ (rodzaj kontenera morskiego o długości 40 stóp, czyli ok. 12,19 m., wyposażonego w system chłodzenia i ogrzewania, służący do przewozu ładunków wymagających kontrolowanej temperatury -30-+30 stopni); reefer 20’ – o długości 20 stóp, czyli ok. 6,06 m. jest jeszcze trudniej dostępny.

W konsekwencji czas dostawy może wydłużać się nawet o kilka tygodni. Z tych powodów planowanie logistyki wymaga dziś znacznie większej elastyczności i rezerw czasowych.

Ubezpieczenie, warunki Incoterms i kontrola temperatury

W przypadku eksportu produktów spożywczych i wrażliwych szczególnie ważne jest prawidłowe określenie warunków dostawy i odpowiedzialności stron.

Najczęściej stosowane są formuły CIF (Cost, Insurance and Freight) lub DAP (Delivered at Place), które zapewniają większą kontrolę nad transportem po stronie eksportera.

Produkty wymagające transportu w kontrolowanej temperaturze muszą być przewożone w kontenerach typu reefer wyposażonych w system rejestracji temperatury. W okresach zwiększonego obciążenia rynku (np. przed świętami) należy liczyć się z jeszcze większym ograniczeniem dostępności takich kontenerów.

Niezbędne jest także ubezpieczenie ładunku, które pokrywa ryzyko uszkodzeń lub strat podczas transportu i inspekcji granicznych.

Procedury celne i dokumentacja

Każda przesyłka wwożona do Kanady podlega kontroli Canadian Food Inspection Agency (CFIA) oraz Canada Border Services Agency (CBSA). Wymagana dokumentacja obejmuje m.in.:

• fakturę handlową (commercial invoice),
• list przewozowy (bill of lading),
• pozwolenia importowe (np. Safe Food for Canadians Licence),
• certyfikaty sanitarne, weterynaryjne i fitosanitarne,
• certyfikaty organiczne (dla żywności ekologicznej),
  numer rejestracyjny importera (CRA number).

Importer musi być zarejestrowany w kanadyjskim systemie MyCFIA oraz posiadać ważną licencję SFCR. Wszystkie dane muszą być zgodne z informacjami zawartymi w systemie AIRS (Automated Import Reference System), który określa szczegółowe wymogi dla konkretnego produktu i kraju pochodzenia.

Brak któregokolwiek z wymaganych dokumentów lub rozbieżności w danych może skutkować zatrzymaniem przesyłki i dodatkowymi kosztami przechowywania w magazynie celnym.

Kontrola graniczna i inspekcje CFIA

Przesyłki nowego eksportera podlegają zwykle zwiększonej kontroli – zarówno dokumentów, jak i fizycznego towaru. Inspektorzy CFIA mogą pobierać próbki, sprawdzać etykiety, certyfikaty oraz stan opakowań.

Po kilku pozytywnie zakończonych odprawach częstotliwość inspekcji zwykle się zmniejsza, a importer zyskuje lepszy status zgodności (compliance track record).

Koszty inspekcji, badań laboratoryjnych i ewentualnego magazynowania pokrywa właściciel towaru lub jego przedstawiciel w Kanadzie. W przypadku wykrycia niezgodności CFIA może:

• zatrzymać towar do czasu uzupełnienia dokumentacji,
• nakazać jego zniszczenie lub odesłanie,
• wstrzymać dalsze dostawy tego samego produktu.

Znaczenie przedstawiciela lokalnego

Z uwagi na złożoność przepisów oraz konieczność posiadania kanadyjskiego numeru CRA, polskie firmy często współpracują z lokalnym importerem lub przedstawicielem, który zajmuje się formalnościami i komunikacją z CFIA.

Taki partner odpowiada za zgłoszenie towaru, kontakt z urzędami, a także za ewentualne działania naprawcze w razie niezgodności.

W praktyce współpraca z doświadczonym importerem ułatwia wejście na rynek, zwłaszcza w przypadku pierwszych dostaw, kiedy każda partia jest szczegółowo weryfikowana.

Dobre praktyki

Efektywny eksport do Kanady wymaga przygotowania nie tylko pod względem formalnym, ale i logistycznym. Warto:

• dokładnie sprawdzać wymagania w systemie AIRS przed każdą wysyłką,
• planować transport z wyprzedzeniem i zabezpieczać zapas czasowy,
• stosować przejrzyste warunki dostawy i pełne ubezpieczenie ładunku,
• współpracować z doświadczonym kanadyjskim importerem lub agentem,
• regularnie aktualizować dokumentację i certyfikaty.

Wsparcie instytucjonalne dla polskich eksporterów

Polscy przedsiębiorcy planujący eksport do Kanady mogą korzystać z pomocy instytucji wspierających obecnych na miejscu – Zagranicznych Biur Handlowych PAIH w Toronto i Montrealu oraz Konsulatu Generalnego RP w Toronto.

ZBH PAIH pomagają firmom w analizie rynku, znalezieniu potencjalnych partnerów handlowych, organizacji misji gospodarczych i wydarzeń promocyjnych, a także w wyjaśnianiu lokalnych przepisów importowych i certyfikacyjnych. Biura współpracują z kanadyjskimi izbami handlowymi, organizacjami branżowymi i sieciami dystrybucji, ułatwiając polskim przedsiębiorcom pierwsze kroki na tamtejszym rynku.

Konsulat Generalny RP w Toronto wspiera działania gospodarcze i promocyjne, współpracuje z PAIH oraz KOWR przy organizacji wydarzeń i misji handlowych, a także służy pomocą w kontaktach z władzami kanadyjskimi i w sprawach formalnych. Placówka może również pośredniczyć w kontaktach między polskimi eksporterami a instytucjami lokalnymi i organizacjami branżowymi.

Dzięki współpracy tych instytucji polskie firmy mają w Kanadzie dostęp do aktualnych informacji, wsparcia doradczego i kontaktów biznesowych, co ułatwia im skuteczne wejście na ten wymagający, ale perspektywiczny rynek.

Część 1/3 tutaj

Część 2/3 tutaj

Źródło: Webinaria PAIH, Eksport żywności do Kanady – targi SIAL Canada 2025

Redakcja Trade.gov.pl

JL