Amerykańskie cła a europejskie łańcuchy dostaw – co oznaczają dla Polski

Administracja USA wprowadzając bariery handlowe uderza jednocześnie w europejską branżę TSL. Ograniczenia w wymianie towarowej z Unią Europejską przekładają się na rosnące koszty transportu i logistyczne komplikacje, które mogą być szczególnie dotkliwe dla polskich przewoźników i spedytorów.

Skala wyzwania

Unia Europejska jest największym partnerem handlowym Stanów Zjednoczonych w zakresie importu dóbr. W 2024 roku wartość eksportu z UE do USA osiągnęła 618 mld USD. Nałożenie dodatkowych ceł może oznaczać dla Europy straty rzędu 100 mld USD, czyli około 0,5 proc. PKB. Najmocniej odczułyby je gospodarki Niemiec i Irlandii, jednak skutki byłyby odczuwalne w całej Unii.

Szacunki wskazują, że podniesienie ceł podniosłoby również inflację w USA o 0,4 punktu procentowego i spowolniło wzrost gospodarczy o 0,2 punktu procentowego.

Podwyżka celna nie oznaczałaby automatycznie wzrostu o pełne 50 proc. narzuconych ceł. Z uwagi na wyjątki i szczególne warunki w praktyce stawki wzrosną średnio o 30 proc., czyli około trzykrotnie w stosunku do wcześniejszych 10 proc.

Polska w cieniu decyzji Waszyngtonu

Polska sprzedaje do USA bezpośrednio około 3,5 proc. swojego eksportu, lecz z uwzględnieniem przepływów pośrednich udział ten wzrasta do 6 proc. To sprawia, że Stany Zjednoczone są dla Polski drugim najważniejszym rynkiem eksportowym po Niemczech. Wysokie cła mogą oznaczać ograniczenie popytu na towary wytwarzane w Polsce, a tym samym spadek zleceń transportowych i logistycznych.

Najbardziej narażone sektory to:

• produkcja i motoryzacja – ze względu na eksport części i komponentów,
• przemysł farmaceutyczny,
• transport i spedycja, w tym transport morski obsługujący transatlantycki handel.

Konsekwencje dla polskiej branży TSL

Transport, spedycja i logistyka są wyjątkowo wrażliwe na wszelkie zakłócenia w handlu międzynarodowym. Podniesienie ceł w USA może:

• zmniejszyć popyt na towary z Europy, a tym samym skalę przewozów,
• wymusić reorganizację tras i harmonogramów dostaw,
• obniżyć rentowność przewoźników i spedytorów.

Badania Polskiego Instytutu Ekonomicznego wskazują, że ponad 40 proc. polskich firm spodziewa się, iż zmiana polityki celnej w USA istotnie wpłynie na ich działalność. Największe obawy deklaruje właśnie sektor TSL.

Jak przygotować się na podwyżki

Branża transportowa i spedycyjna powinna już teraz wdrożyć działania minimalizujące ryzyko strat poprzez:

• analizę zaangażowania w obsługę eksportu do USA i rozmowy z kontrahentami o potencjalnym wpływie ceł na współpracę,
• dywersyfikację rynków – ograniczenie zależności od rynku amerykańskiego i koncentrację na zleceniach europejskich,
• optymalizację kosztów – inwestycje w systemy telematyczne, redukcję pustych przebiegów, cyfrowy obieg dokumentów i nowoczesne TMS,
• wzmocnienie płynności finansowej – m.in. poprzez faktoring czy eSkonto, które mogą zapewnić stabilny dopływ środków i ułatwić terminowe rozliczenia z przewoźnikami.

Branża TSL zarówno w Europie, jak i w Polsce stoi przed poważnymi wyzwaniami wynikającymi z rosnących napięć handlowych i nakładanych ceł. Wprowadzane regulacje oraz możliwe kolejne ograniczenia podważą dotychczasową stabilność logistyczną i postawią przed firmami konieczność nie tylko zwiększonej czujności, ale i wdrażania elastycznych modeli zarządzania łańcuchem dostaw.

Źródło: GUTPR