Eksport do Japonii

Japonia to jedna z największych gospodarek świata, w 2020 r. nominalne PKB tego kraju wyniosło 5,058 mld USD. Jest to bogaty, stabilny kraj o dobrze wykształconym rynku konsumenckim. Stanowi ciekawe miejsce do ekspansji gospodarczej. Jak każdy rynek, Japonia posiada mocne jak i słabe strony, które zostały opisane w poniższym artykule.

Bariery na rynku japońskim

Pierwszą z barier wejścia na rynek japoński stanowi silna krajowa i zagraniczna konkurencja. Japoński rynek jest dojrzały i innowacyjny, a Japończyków charakteryzuje silny nacjonalizm konsumencki, najczęściej sięgają po swoje rodzime produkty. To wszystko sprawia, że ciężko jest wejść na rynek z nowym produktem, zwłaszcza pochodzącym z Polski. Japończycy zazwyczaj nie wiedzą gdzie leży nasz kraj i z niczym specjalnym go nie kojarzą. Polskie marki wciąż nie są rozpoznawalne w Japonii.

Jako kolejną barierę należy wymienić restrykcyjne wymagania jakościowe. Z jednej strony chodzi o wszelkiego rodzaju certyfikacje, które trzeba zdobyć, aby wyeksportować produkt do Japonii. Z drugiej, Japończycy niezwykle cenią sobie produkty wysokiej jakości. Polacy często próbują eksportować do Kraju Kwitnącej Wiśni produkty najtańsze, co nie jest najlepszą strategią. Położenie geograficzne Japonii sprawia, że chcąc sięgnąć po tanie produkty, Japończycy importują je z pobliskich Chin. Dlatego polskie artykuły eksportowane do Japonii powinny być jednocześnie dobrej jakości i posiadać stosunkowo niską cenę w porównaniu do innych krajów europejskich.

Inną barierą są czasochłonne procesy negocjacyjne i decyzyjne. Po pierwsze istnieje problem podejmowania decyzji. W japońskich firmach często nie ma jednej osoby decyzyjnej, każde działanie musi przejść przez wiele etapów i akceptacji, co czyni cały proces długotrwałym. Kolejną kwestią są wspomniane wyżej wymogi uzyskania odpowiednich certyfikacji i wszystkie problemy z tym związane. To powoduje, że zazwyczaj podpisanie umowy eksportowej zajmuje około rok, od czasu nawiązania kontaktu z importerem.

Następnym utrudnieniem jest skomplikowane wejście na rynek. Jedyną możliwością dla przedsiębiorcy, żeby bezpośrednio sprzedawać produkty w Japonii jest utworzenie na miejscu oddziału swojej firmy. Jest to proces długotrwały i skomplikowany. Drugą możliwością wejścia na rynek jest nawiązanie współpracy z japońskimi partnerami. Rynek japoński charakteryzuje się niezwykle rozbudowaną siecią dystrybucji, dlatego oprócz znalezienia właściwego importera, trzeba poszukać także dystrybutorów. Inną jego cechą jest to, że to importer ponosi całkowitą odpowiedzialność za produkty.

Szanse na rynku japońskim

Pomimo niektórych utrudnień, istnieje wiele korzyści i możliwości dla polskich przedsiębiorców związanych z wejściem na rynek japoński. Należą do nich m.in.:

• Duży i chłonny rynek –> Japonię zamieszkuje ok. 126,5 milionów ludzi, czyli o ponad trzy razy więcej niż Polskę. Samo Tokio ma 38 milionów mieszkańców. Liczba potencjalnych konsumentów jest duża i z pewnością jest komu sprzedawać swoje towary.
• Wysoka siła nabywcza konsumentów –> PKB per capita w Japonii jest prawie trzy razy większe od tego w Polsce i wynosi 40 tyś. dolarów. Przewiduje się, że w latach 2021-2026 PKB per capita w cenach bieżących Japonii wzrośnie o około 27% i osiągnie wartość ponad 50 tysięcy dolarów.
• Sytuacja socjo-ekonomiczna –> Japonia jest jednym z najszybciej starzejących się społeczeństw świata, ma także jeden z najniższych wskaźników przyrostu naturalnego. Według szacunków do 2036 r. 1/3 ludności tego kraju będzie miała powyżej 65 lat. To wszystko sprawia, że w Japonii brakuje pracowników, a więc Japończycy muszą wspomagać się importem. Jednym z sektorów, gdzie poprzez import Japonia zabezpiecza zapotrzebowania swojej ludności, jest żywność. Kraj ten ma bardzo niską samowystarczalność żywnościową, w ujęciu kalorycznym jest w stanie zapewnić jedynie 37% zapotrzebowania. W takiej sytuacji import jest więc jedynym rozwiązaniem.
• Europejskie pochodzenie –> O ile Japończycy nie znają Polski, tak zazwyczaj mają bardzo dobrą opinię na temat Europy jako kontynentu. Romantyzują ją i często posiadają w głowie jej wyidealizowany obraz.  W strategii marketingowej produktu warto więc podkreślić, że nasz produkt pochodzi z Europy, dzięki czemu będzie się dobrze kojarzył.
• Umowa EPA –> od lutego 2019 r. obowiązuje umowa o wolnym handlu pomiędzy Unią Europejską, a Japonią (The Agreement between the European Union and Japan for an Economic Partnership).
• Sukces w Japonii wyznacznikiem statusu –> Japońscy konsumenci są niezwykle wymagającymi odbiorcami. Jeśli produkt przyjął się na rynku japońskim, oznacza to, że warto na niego zwrócić uwagę, bo prawdopodobnie przyjmie się także i w innych miejscach. Osiągniecie sukcesu w Japonii ułatwia wchodzenie na kolejne rynki, szczególnie azjatyckie.

EPA

Umowa o wolnym handlu pomiędzy Unią Europejską, a Japonią (The Agreement between the European Union and Japan for an Economic Partnership) weszła w życie 1 lutego 2019 roku. Jest to największa umowa handlowa zawarta przez UE i obejmuje kwestie takie jak liberalizacja handlu towarami i usługami, inwestycje (prawne standardy ochrony i rozliczenia inwestycji, arbitraż), oraz partnerstwo strategiczne SPA (przetargi, zamówienia publiczne). EPA zlikwidowała 99% pozycji taryfowych Unii Europejskiej i 97% japońskich pozycji taryfowych. Od momentu wejścia umowy w życie stopniowo znoszone są cła i inne bariery handlowe.

Aby móc skorzystać z preferencyjnych stawek wynikających z umowy o wolnym handlu pomiędzy Unią Europejską a Japonią, produkt musi spełnić warunek pochodzenia (rule of origin). Dany towar może zostać uznany za pochodzący z UE, jeśli został całkowicie uzyskany na jej terytorium, lub został poddany wystarczającemu przetworzeniu w Unii Europejskiej. Dodatkowo, produkt ten musi zostać opatrzony deklaracją pochodzenia, która to dopiero umożliwia skorzystanie z preferencyjnych stawek.

Deklaracja pochodzenia może zostać sporządzona przez każdego eksportera z UE dla przesyłki składającej się z jednego lub kilku opakowań zawierających produkty pochodzące, których ogólna wartość nie przekracza 6 000 EUR. Gdy wartość produktów pochodzących przekracza wspomniany limit, deklarację pochodzenia może sporządzić wyłączne eksporter posiadający status zarejestrowanego eksportera (REX – registered exporter). Uzyskanie tego statusu jest bezpłatne, wystarczy złożyć odpowiedni wniosek organom celnym. Dlatego warto rozważyć uzyskanie statusu REX, nawet jeśli wartość wysyłki nie przekracza 6 000 EUR.

Umowa o wolnym handlu pomiędzy Unią Europejską a Japonią znacznie obniża koszty eksportu do Japonii i ułatwia jego procedury, ponieważ zakłada skrócenie niektórych formalności. Więcej o EPA przeczytasz na oficjalnej stronie UE poświęconej umowie.

Aby sprawdzić cła na interesujący nas produkt wystarczy wejść na stronę Axess2Markets. Polecamy zapoznać się z filmem instruktażowym przygotowanym przez PAIH dotyczącym obsługi tejże strony.

Polski eksport do Japonii 

Polska od lat notuje deficyt w wymianie handlową z Japonią. Jesteśmy na 39 pozycji jeśli chodzi o importerów. Wartość sprzedanych z Polski towarów wyniosła w 2020 r. ok. 66,9 mln EUR czyli jednie 0,28% japońskiego importu.

Naszym głównym towarem eksportowym do Japonii są wyroby przemysłu elektromaszynowego, głównie części samochodowe. Na drugim miejscu plasują się produkty przemysłu chemicznego, takie jak grafit sztuczny, preparaty do prania i czyszczenia. Podium zamykają artykuł rolno-spożywcze, głównie mięso wołowe zamrożone oraz puch i pierze.

Perspektywiczne branże

Do branż, które w najbliższym czasie mają szczególną szansę na osiągnięcie sukcesu na rynku japońskim można zaliczyć:

• IT/ICT, fintech oraz branża gier komputerowych
• Chemiczna w tym kosmetyczna i farmaceutyczna
• Artykuły rolno-spożywcze,
• Zielone technologie

Przykładami polskich firm, które osiągnęły sukces na rynku Japońskim są CD Projekt RED (branża gier komputerowych), YOPE (kosmetyki) czy projekt „Wołowina z Polski”.

Praktyczne porady dotyczące eksportu do Japonii

Japońscy klienci są niezwykle wymagający, a rynek japoński nie jest najłatwiejszym do rozpoczęcia swojej działalności. Z tego powodu eksport do Kraju Kwitnącej Wiśni powinni rozpocząć przedsiębiorcy, którzy posiadają już pewne doświadczenie eksportowe.

Katalogi produktowe powinny być przygotowane w języku angielskim. Czasami zdarza się, że polscy przedsiębiorcy wysyłają katalogi po polsku, tłumacząc, że najistotniejsze są zdjęcia danego produktu, a szczegóły można później omówić na spotkaniu, bądź drogą mailową. Stanowczo odradzamy takie działania.

Maile wysyłane do japońskich partnerów powinny być utrzymane w formalnym tonie. W pierwszej wiadomości warto zaprezentować swoją firmę, nawet jeśli strona japońska posiada o niej już jakieś informacje. Dobrze jest także dołączyć katalog naszych produktów w załączniku. Na sam koniec warto podkreślić gotowość i chęć do współpracy.

Jeśli szukasz kontaktu biznesowego w Japonii, wyślij zgłoszenie eksportowe przez formularz dostępny na stronie PAIH.

Źródło: Poradnik przygotowany przez PAIH do webinarium „Doing business in Japan, czyli wprowadzenie do biznesu w Japonii”.